Op herhaling: Van Terugtrekken naar Intimiteit (Spelen)

Tijdstructurering is de wijze waarop mensen vanuit hun behoefte aan structuur hun tijd doorbrengen. Meestal sta je hier niet zo bij stil en dat is juist dan de reden om hier vanuit de 3DMens gedachte wel bij stil te staan. De vier eerder beschreven vormen op een rij:
deel 1 over Terugtrekken
deel 2 over Rituelen
deel 3 over Tijdverdrijven
deel 4 over Activiteiten

Bij deze vormen van tijdsbesteding doen we vanuit onze aangeleerde gedragspatronen diverse (vaak onbewuste) communicatieve uitwisselingen met elkaar. Naarmate we intensiever met elkaar werken of omgaan worden de uitwisselingen (transacties) intenser en lopen we een groter risico met elkaar.

Bij Terugtrekken en Rituelen is het risico laag, omdat we daarin nog geen 'gekke' dingen durven te doen. Bij Activiteiten wordt er wat van je verwacht om te doen in het kader van een bepaald doel, dus is het risico vanzelfsprekend groter.
Bij de vijfde vorm van tijdstructurering ga ik het hebben over Spelen.

Herken je dit:
Aan het begin van een cursusdag komt een deelnemer te laat binnen. De groepjes voor een oefening zijn net gevormd en de deelnemer wordt nog snel aan een groepje toegevoegd. Deze deelnemer heeft de kennismakingsronde gemist en doet zijn best om snel weer de aansluiting te vinden.
Na het ochtendprogramma volgt een pauze. Na de pauze wordt van de groepjes verwacht om zelfstandig verder te gaan met een opdracht. De deelnemer die te laat kwam komt niet opdagen en blijkt onvindbaar. Het groepje besluit om maar vast met de opdracht te starten. Na vijftien minuten komt de deelnemer uiteindelijk bij het groepje zitten. Iemand zegt: "we konden je niet vinden, dus zijn we maar vast gestart met de opdracht" , waarop de laatkomer zegt: "vervelend nu heb ik het begin gemist". Hierop volgt een reactie: "nou kom op we hebben geen tijd te verliezen".

Bijwerkingen
Mooi om te laten zien hoe een Spel plaatsvind. Bij een Spel zijn er transacties die een bijbedoeling hebben. Als je niet juist reageert om zo'n transactie met een bijbedoeling, dan loop je kans om in het Spel vast te lopen.... Dan is het zelfs zo dat het leidt tot een te voorspellen negatief resultaat. Dit zijn psychologische Spelen en hebben als kenmerk dat er niet echt vanuit verbinding wordt gewerkt. Het kan zijn, zoals in het voorbeeld, dat het doel leidend is en er niet wordt ingegaan op de 'bijwerkingen' van de eerder uitgewisselde transacties. En die bijwerkingen kunnen ernstig uitpakken!

Spel spelen

Spelen tussen mensen hebben de vreemde bijwerking dat ze lijken op een goede relatie. Op sociaal nivo lijken mensen informatie met elkaar te wisselen (in het voorbeeld de mededeling dat iemand een andere cursist niet kon vinden en vervolgens maar gestart was met de opdracht versus de laatkomer die het vervelend vindt om het begin te missen). Maar op psychologisch nivo gebeurt wat anders: degene die had moeten zoeken naar de 'laatkomer' krijgt er ook nog even 'van langs' dat het alsnog vervelend is om het begin te missen. Daarmee wordt op een diepere laag een schuldgevoel aangepraat. Er wordt niet doorgepakt op het feit dat de laatkomer zelf te laat was en daarvoor geen verantwoordelijkheid nam. Bovendien was diegene in de ochtend ook te laat geweest, waardoor er al lichte irritaties waren. Zo ontstaan Spelen. Er volgt een reeks uitwisselingen waarin de echte bedoeling niet wordt gemeld.

Miskenning
Deze Spelen zijn herhalingen van patronen die we als kind al hebben geleerd. Als je volwassen bent heb je die gedragspatronen niet meer nodig. En toch zijn ze er nog...en niet zo'n beetje ook. Spelen houden vaak een miskenning in. Dat wil zeggen dat wat er echt toe doet juist niet wordt gemeld. Deze miskenningen liggen op psychologisch nivo. Ze gaan vrijwel altijd gepaard met negatieve gevoelens. Spelen hebben vrijwel altijd een negatieve uitwerking. Opgekropte boosheid krijgt een ontlading met bv smijtende deuren! Het kenmerk van Spelen is dus dat het lijkt of sprake is van een goede hechting aan elkaar. Daarmee zijn de strooks die gegeven worden discutabel en alleen effectief voor de korte termijn.

In het voorbeeld hierboven werd op psychologisch nivo de laatkomer 'beloond' door de reactie om geen tijd te verliezen. Feitelijk een negatieve strook, maar het lijkt op een positieve! Dit groepje speelde het Spel nog een halve dag en toen er stil werd gestaan bij het gedrag van de laatkomer en effecten daarvan was het Spel afgelopen. Met een professionele coach/begeleider werd op de juiste manier gewerkt om dit kundig en duurzaam op te lossen. Hoe kun je dit Spel zelf nu leren stoppen?

Lees dan het laatste deel over Tijdstructurering...Intimiteit. Blijf volgen en je ziet het binnenkort in je mailbox of op dit blog.