TEAM ANATOMIE, de onderstroom

Voorafgaand aan een nieuwe training zitten de cursisten in een ruimte te wachten. De ruimte heeft een bar en een aantal zithoeken. Ze wachten tot ze door mij worden opgehaald om naar de trainingszaal te gaan. De cursisten kennen elkaar nog niet. Sommigen maken gelijk contact, anderen gaan ergens zitten en kijken om zich heen. Opvallend is dat degenen die alleen zitten zich aan de buitenkant van de ruimte nestelen. De onderstroom werkt.....

Onderstroom en bovenstroom

Dit is 'coaching' jargon. Even wennen, maar de terminologie van onderstroom en bovenstroom is simpel uit te leggen.
De bovenstroom is wat je kunt waarnemen. Dat is buitenkant. Ik gebruik vaak de metafoor van de boom. De boom kun je van de buitenkant helemaal beschrijven. Zie het als de 'boven' kant.
De onderstroom is wat je niet ziet, maar er wel is. Dat is onzichtbaar, maar wel aanwezig. De boom heeft een verhaal. De boom heeft een groei doorgemaakt en heeft zich op een bepaalde manier ontwikkeld. Dat zit er 'onder'.

Het woord 'stroom' betekent dat het beweegt. Er zijn constant bewegingen. De boom doorleeft de seizoenen, het ritme van de dag, het weer met regen, zon, wind etc. Aan de buitenkant zijn de bewegingen zichtbaar, maar daaronder zijn de structuren zich aan het aanpassen aan de omstandigheden.

Het ontstaan van de groep

In mijn voorbeeld hierboven is er nog geen groep. Het zijn losse individuen die nog geen gemeenschappelijkheid ervaren. Er is wel al een vorm van leiderschap te zien, omdat er mensen zijn die initiatief nemen om contact te leggen. Dat leiderschap is geen leiderschap voor de groep, maar wel voor zichzelf. Het doel is immers contact maken. Zolang er nog geen gezamenlijke taak is hebben de losse individuen geen groepscohesie.

Wat is nu het moment dat dat verandert?

Het 'groepsmoment' is dat moment dat de gemeenschappelijkheid wordt ervaren. Dan ontstaat de groep. Meestal is dat het moment dat ik binnenkom, mezelf voorstel als coach/opleider en iedereen welkom heet.

De werking van de onderstroom

Met het welkom begint het groepsproces. In de bovenstroom kennen we de rituelen. Dat zijn vrijwel zeker geconditioneerde vormen van kennisneming. Naar elkaar toe draaien, hand schudden (fysiek contact), aankijken (oogcontact) en naam noemen (luistercontact). Tegelijk met deze bovenstroom kan het niet anders dat de onderstroom zijn werk doet. Dit is grotendeels onbewust. Gelukkig maar, want ons brein heeft gewoonweg niet de capaciteit om alles bewust te registreren.

Denk maar eens na: als je een hand geeft, wat gebeurt er dan? Je voelt die hand, maar je merkt ook hoe die hand wordt gegeven. Kort, lang, stevig, slap, diepe greep of vingergreep, boven of onder etc. Je moest eens weten hoeveel informatie op dat moment al wordt uitgewisseld.
Als je aankijkt....wat gebeurt er dan? Is dat aankijken lang, kort, recht in de ogen of half en vergis je niet in de verdere expressie van het gezicht. Veel informatie!
En de naam, hoe noem je je naam? Duidelijk en krachtig of mompelend. In de wijze waarop iemand zich uitdrukt wordt veel informatie uitgewisseld.

De werking van de onderstroom is al eerder begonnen. Die begint al op het moment van binnenkomst in de wachtruimte. Op onbewust niveau neem je je Script al mee naar de opleiding.

Wat Script is en hoe dit (samen)werkt met de onderstroom komt de volgende keer aan bod.

Voor nu? Hartelijk welkom, kom erbij. Niets missen van Team Anatomie? Schrijf gelijk in als VASTE LEZER. Word je ook meer 3DMens...