In heb aangegeven extra aandacht te besteden aan Vitaliteit en Energie in mensen, teams en organisaties. Om dit te volgen leek het mij verstandig om de basiskennis hiervoor met je te delen. Het gaat bij deze basiskennis om de principes die ik ken vanuit de Transactionele Analyse (TA). Binnen de TA spreken we van transacties, dat zijn eenheden van menselijke communicatie (Eric Berne) en is een uitwisseling van 'strooks'. Dat woord 'strooks' zal je nog vaker tegenkomen vanaf nu...Dit is een eenheid van erkenning, van aandacht (uit 't engels vertaald een aai (+) of een slag/klap (-)....). Dit speelt een elementaire rol in de TA.
Mensen hebben in voor zichzelf alsook in groepen (onbewust) een behoefte aan het structureren van de tijd. Ofwel Tijdstructurering. Dat dit te maken heeft met vitaliteit en energie (vooral in groepen)zal je in de zes delen steeds duidelijker worden.
Er zijn totaal 6* vormen van Tijdstructurering. In dit eerste deel introduceer ik het eerste onderdeel.
1. Terugtrekken:
Hier 'gaan mensen weg', zoals dat genoemd wordt: uit het contact. Dit gaat om geestelijk terugtrekken. Dat kun al zien aan de ogen. Het lijkt er dan op alsof iemand je letterlijk 'uit het oog verliest'. Fysiek is iemand wel aanwezig, maar 'is er niet bij'. De gedachten gaan weg, de aandacht is naar binnen gericht. Mensen kunnen in hun hoofd hele verhalen maken of allerlei aannames/fantasieën hebben. Komt dit bij jou niet voor? Mmmm bijzonder, want iedereen doet dit! Het is gewoon menselijk en is ook zeer veilig. Met je fantasiën kun bv je niemand kwetsen.
Fysiek terugtrekken is als iemand echt weg is door bv weg te lopen. Er is dan geen directe communicatie mogelijk.
Bij terugtrekken is een kleine kans op kwetsbaarheid. Je laat je met niemand anders in en houdt je gedachten lekker voor je. Je mijdt het risico op een eventuele afwijzing. Er is weinig tot geen kans op het behalen van strookwinst (dit is 'voordeel hebben' bij deze communicatie). Als vitaliteit wordt verbonden aan de mate waarin je kenbaar maakt wat je werkelijke behoefte is, dan is 'terugtrekken' de minst effectieve. De energie zit vooral opgeslagen in jezelf en vindt nog geen weg naar buiten. Er staat bewust het woordje 'nog', want zeker in groepen zullen anderen je willen betrekken in hetgeen nodig is. Iemand die zich vaak terugtrekt of 'niet aanwezig' in het contact met de groep loopt toch een zeker risico.
Het fenomeen dat een 'hele groep zich terugtrekt' en feitelijk uit contact raakt (met andere afdelingen of de leider) is natuurlijk destructief en zeer risicovol voor het voortbestaan. Hier kun je gerust spreken over devitalisering. Over dit fenomeen schrijf ik later verder.
3DMensen, trek je in groepen vooral terug als het je uitkomt. Ben je ergens bij betrokken voor een bepaalde taak en wordt er wat meer van je gevraagd dan je dagdromen? Benoem dan in elk geval dat je deed wat je deed en mogelijk wat de aanleiding was voor je terugtrok. Dat herstelt gelijk het contact, is eerlijk en misschien levert het ook nog een strook (aai) op.
* in sommige boeken staan er 7!
(vrij naar Model voor Tijdstructering uit Passe Partout van Veenbaas ea. en Phoenix TA opleiding)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten