Van Terugtrekken naar Intimiteit, deel 6

Het laatste deel in de zesdelige reeks over Tijdstructurering. In mijn vorige deel over Spelen zul je nog wel een en ander hebben herkend. Bij bij deze laatste fase waarbij het om communicatieve Intimiteit gaat wordt het lastig. Het gaat hier om wat er echt met mensen gebeurt in het hier en nu. Intimiteit heeft een snelle associatie met sexueel of persoonlijk intiem zijn, daarom gebruik ik in de introductie 'communicatieve' erbij.     

Wat is dan Intimiteit?
Dat kan ik het beste uitleggen met het voorbeeld dat ik in deel 5 gebruikte. Daarin kwam een deelnemer in een cursusgroep te laat. Met dat 'te laat komen' ontstond een Spel. Er werd niet echt stilgestaan bij dit gedrag en relatief snel overheen gestapt. Wat namelijk niet gebeurde was dat de authentieke gevoelens voor de betrokken partijen werden besproken. Lastig? Ja, want dat zijn we niet gewend, daarom is het een vreemde paradox dat we toch liever een spelletje spelen, dan ons uit te spreken over de echte gevoelens!
Bij Intimiteit spreek je over het uitwisselen van transacties vanuit authentieke gevoelens en behoeften en deze worden uitgewisseld vanuit bewustzijn, spontaniteit en openheid.

In het voorbeeld zocht iemand van het groepje nog naar de degene die miste. Toen die deelnemer aanschoof en opmerkte "vervelend nu heb ik het begin gemist" was er een mooi moment geweest voor Intimiteit. Bij Intimiteit (transacties) wordt namelijk het patroon van het Spel doorbroken. De deelnemer die had gezocht had kunnen benoemen wat er op gevoelsnivo gebeurde. Bijvoorbeeld door te reageren "inderdaad vervelend voor je, ik voel me hier nu wat geïrriteerd door, want voor mij lijkt het er nu op dat je geen verantwoordelijkheid neemt, ik heb liever dat ik je niet hoef te gaan zoeken".
En eindigen met "hoe is het voor jou als ik dit zeg? Wat ervaar jij? Dit is speldoorbrekend. Hier is het hier en nu ter sprake gebracht en worden authentieke gevoelens benoemd. Zo wordt ook wat duurzamer geleerd.

Kenmerken van Intimiteit
Bij Intimiteit laat je het niet toe om verborgen boodschappen te geven. In deze fase komen de sociale en psychologische niveau's overeen. Er is dus geen censuur! Bij Spel censureer je nog. Bij Intimiteit worden de gevoelens ook gebruikt om de situatie af te ronden. Als iemand boos wordt, dan toont de emotie nog niet de behoefte. Als duidelijk is wat iemand wil, dan neemt de boosheid af, zo krijg je verbinding tussen denken en voelen. Bij Spel blijft de boosheid onzichtbaar of als ie zichtbaar is dan wordt denken en voelen gescheiden. Daarbij worden de strooks (onbewust) negatief uitgewisseld en wordt de verantwoordelijkheid naar anderen verschoven ("vervelend nu heb ik het begin gemist"). Bij Intimiteit aanvaardt ieder zijn aandeel in die situatie en neemt eigen verantwoordelijkheid. Er wordt dus niet miskent, bij jezelf niet en bij anderen niet.

Het communicatieve investeringsrisico (of psychologische risico) is bij Intimiteit het grootst. Hier is maximale kwetsbaarheid voor nodig en bovendien is de strookwinst uit een dergelijke situatie het grootst.

Paradox
Om bij Intimiteit te komen is het zo dat eerst de andere fasen binnen Tijdstructurering doorlopen moeten zijn. Het kan dan ook niet anders dan mensen die onderling communiceren dit samen moeten opbouwen. Als te snel wordt overgegaan naar interventies zoals bij Intimiteit, kan het zo zijn dat juist Spel gespeeld wordt!

 
Alle voorgaande delen: 
deel 1 over Terugtrekken
deel 2 over Rituelen
deel 3 over Tijdverdrijven
deel 4 over Activiteiten
deel 5 over Spel

Voor deze reeks heb ik als bronnen gebruikt:
Passe Partout van Veenbaas ea, blz 484,
We lossen het samen wel op van Julie Hay, blz 119,
Het Handboek Transactionele Analyse van Stewart & Joines, hfst 9

Van Terugtrekken naar Intimiteit, deel 4

Ervaren trainers en opleiders herkennen het wel. Als een groep begint en na de kennismaking en wat opwarmertjes ‘echt’ gaan starten met een opdracht of oefening....
De deelnemers aarzelen nog wat, komen nog wat moeilijk op gang en voelen de trekkracht om liever nog even (veilig) verder te gaan over de onderwerpen die in de kennismaking zijn besproken. Misschien herken je het dat de trainer na vijf à tien minuten even bij een groepje komt ‘aanzitten’ en dat vraagt “hoe ver zijn jullie?” En dat je wat geschrokken antwoordt “we zijn nog niet begonnen”. “Maar wat doen jullie dan?” Antwoord: ”oh we waren nog even aan het doorpraten over daarstraks”.

Van Tijdverdrijf naar Actie
Het is eigenlijk het ‘momentum’ waar ik het in dit vierde deel over wil hebben (lees evt. voor de volledigheid nog deel 1 over Terugtrekken, deel 2 over Rituelen en deel 3 over Tijdverdrijven). Dit deel gaat over Activiteiten (of soms 'Werken' genaamd) in de reeks over Tijdstructurering en hoe ‘strooks’ daarin passen. Nu wordt het voor 3DMensen interessant, omdat vanaf dit deel de 3 dimensionale kijk van belang is in communicatie. Bij Activiteiten is de communicatie die mensen hebben gericht op een gezamenlijk vastgesteld doel in het hier-en -nu. Da gaat niet alleen over 'het praten over', maar ook over de weg daarnaartoe. Daar zit het onderscheid in met Tijdverdrijven.

Actief voor een Doel
Bij Activiteiten zijn mensen actief betrokken met een taak om een doel te halen. Bij een oefening, zoals hierboven als voorbeeld, bij een training kan dat zijn dat er een taakverdeling is om een oefening te doen en dat vervolgens doelgericht wordt gewerkt aan de oefening of opdracht. Als je het goed bekijkt ben je in die zin ook in je werk bezig met Activiteiten (tenminste dat veronderstel ik…). De energie gaat zitten in een tastbaar effect voor jezelf, team of organisatie. Maar thuis ook: banden plakken, eten koken, de was ophangen etc. zijn in de zin van Tijdstructurering ook Activiteiten, allemaal herkenbaar dus.

Communicatieve Investerings Risico neemt toe
De strooks die bij Activiteiten plaatsvinden zijn meestal achteraf. Dan is het moment om te zeggen/denken dat iets goed of fout is gegaan. Deze strooks hebben een gemiddeld tot soms hevige intensiteit. Er is veel aandacht en betrokkenheid nodig om adequate strooks te geven over Activiteiten van jezelf of iemand anders. Het psychologisch of ‘communicatieve investerings risico' is bij Activiteiten groter, dan bij Tijdverdrijven.

Hoe werkt dit bij jou op je werkplek? Kijk eens hoeveel ‘risico’ je hebt/neemt in je werk (bij jouw 'activiteiten').