donderdag 24 september 2015

De Stilte als Interventie

Tijdens een tweedaagse met een Management Team gebeurde het volgende.

De tweede dag was gestart. De melige avond ervoor had zijn effect gehad en de groep begon in jolige stemming. In het ochtendprogramma zouden we dieper gaan verkennen op een aantal thema's die op de eerste dag waren ontdekt. In de eerste pauze was een meerderheid van de groep nog aan het 'nagenieten' van de avond ervoor. Het bleef daarom lacherig, maar had ook iets cynisch in zich. Bovendien was de 'overgang' naar juist het inbrengen naar de meer pittige thema's daarmee ook groot.
Als teamcoach wist ik niet wat er die avond was voorgevallen. Het was 'buiten' mijn programma geweest en "waar bemoeide ik me mee" was mijn gedachte. Ik was notabene vroeg naar bed gegaan, omdat ik de tweede dag weer (professioneel) scherp moest zijn. Ik hoef als coach niet alles te weten of te begrijpen toch?, wanneer deze mensen een lolletje hebben, dan mogen ze dat toch best? Zo kon ik nog wel even doorgaan...Toch was er iets...

Niets doen

Nu kun je als coach wat inbrengen, bv je waarneming inzetten om de groep een zetje te geven of om iets aan de orde te stellen etc. Ik besloot dat niet te doen en te kiezen voor 'NIETS'.
Niets doen, niets zeggen, alleen maar 'er zijn'. Dat heeft ook effect. Ik nam mijn plaats en langzaam druppelde de groep de zaal in. Toen de kring compleet was bleven er een paar deelnemers nog praten. Verder het geluid van een slurpje uit een glas thee, een stoel die wat verschoof, een ritssluiting van een tas die open gaat. Ik deed niets.
Tegen-natuurlijk, want ik ben gewend om in dit soort momenten de leiding even te nemen waarna de groep weer iets doet etc.

De onverwachte stilte

Kennelijk was er iets in mij dat me dit liet doen. Iets onverwachts, iets niet geijkts. Ik voelde wel de spanning die dat meebracht, want het was alsof ik van binnen een besluit had genomen dat dit juist was. De onverwachte stilte en geen enkel initiatief van mijn kant viel in eerste instantie nog niet op. Het praten in de groep verminderde langzaam. Mijn gedachten kregen de tijd te vervagen en bewust mijn eigen plek in de stilte in te nemen.

De lange stilte

De stilte leek vat te krijgen op de groep. Een enkele opmerking 'is er iets?' doorbrak de orde. Met woorden als 'moeten we iets doen', 'hoort dit erbij', 'heb ik iets gemist' hoorde ik de stilte verbreken. Ik bleef voor mij kijken, rondkijken, laten zien dat ik contact had, maar deed verder niets. Ik haalde rustig adem en diep van binnen voelde ik een rust en vertrouwen. Ik weet welke effect non verbale bewegingen, bv tappen met voeten of frutselen aan vingers kunnen doen. Ik bleef stil en bewoog alleen mijn hoofd en ogen.
De stilte is op dat moment spannend, want het is voor zo'n groep niet normaal. Ik weet dat die spanning toeneemt naarmate de stilte langer is.
En dat gebeurde. Het bleef minutenlang stil, ik weet niet meer hoelang. Ik kon mezelf blijven waarnemen en tegelijk ook de gedragingen in de groep. Het initiële ongemak dat ik zag en de wat lacherige reacties werden verdrongen door serieuze blikken en soms gesloten ogen. Het ademen was hoorbaar. Af en toe bereikte een blik de mijne en keken vragende ogen mij aan. Ik sloot mijn ogen en wachtte. Waar wachtte ik op? Kon ik zelf deze stilte wel aan? Het ging door mij heen.

Ik dacht nog wie gaat op welke manier de stilte doorbreken. Gek dat zo'n gedachte dan opkomt. Ik deed een voorspelling voor mijzelf en binnen tien seconden werd de stilte verbroken door een relatief jong teamlid in dit MT. Degen die ik in gedachten had!

De stilte verbroken

Het leek alsof de groep toe was aan de stilte, maar ook aan het verbreken ervan. Degene die het woord nam zei letterlijk 'ik wil de stilte verbreken, omdat mij iets niet lekker zit over gisteravond'. Diegene wachtte even en zei 'Ik wil dat kwijt aan jullie'.
Daarna sprak diegene over wat er was gebeurd die avond en waarom er zo lacherig werd gedaan. Het had te maken met twee eerdere MT leden die beiden in het voorlaatste kwartaal door onenigheid waren vertrokken.
Langzaam 'ontvouwde' zich het verhaal achter het cynisme, de ergernissen en de soms complexe menselijke zaken waarmee dit MT te dealen had. Het verhaal kreeg een plek en de onderstroom werd benoemd.

Die ochtend is me bijgebleven omdat ik iets deed wat ik niet gewend was te doen en omdat ik puur op intuïtie de stilte het werk liet doen. Een echte Presencing ervaring (uit de Theory U)

Durf jij het aan? Laat me jouw ervaringen weten op info@3dmens.nl.

maandag 21 september 2015

De Stilte Ontluisterd

Een paar weken geen blog! Wat een rust. De vakantie tijd ligt al even achter me, maar de rust is gebleven. Een bewuste rust. Ik vertel je waarom.

Tijdens mijn vakantie begon ik aan een stuk hardlopen. Terwijl ik mijn pad volgde werd het steeds stiller. Weg van de drukte, weg van het geluid dat we met z'n allen constant maken. Ik kwam op een plek waar ik het liefst de hele dag was blijven zitten. Het 'klopte' allemaal ineens. Er was een stilte die ik kon horen. Mijn adem, de druppeltjes zweet die plensden op een steen en de zachte ruis van bomen om mij heen. Op dat moment voelden mijn benen wat stram en wilde ik eigenlijk verder om niet te stijf te worden. Maar iets hield mij tegen. Ik nam mijn plek weer in en dwong mezelf even die rust te nemen en te kijken wat er gebeurde.

Ontluisterd

Ik moet er een tijdje gezeten hebben. Het leek of ik steeds verder in een soort trance raakte. Bij iedere ademhaling voelde ik iets van mij afglijden. De gedachten die ik had leken mij iets te vertellen. Ik gleed van een mooie gedachte naar een verdrietige andere en dan weer teleurstelling. Het was net alsof ik in die trance alle emoties voorbij liet paraderen. De stilte liet me luisteren, maar ook ontluisteren. Ontluisteren in de betekenis van ontsieren of ontnemen. Wat bleef er nou eigenlijk over van mij als ik al die gedachten niet had?  Maar ook ontluisteren in de betekenis van niet-luisteren. Wat gebeurt er als je niet luistert? Niet luistert naar gedachten die je zomaar (en waarschijnlijk niet voor niets) krijgt of naar je gevoelens, die je misschien ook snel negeert.

Echt stil werd het toen de gedachten ophielden en ik alleen maar 'was'. Een bijzonder moment, het leek of de natuur mij in de armen sloot en ik eventjes 'een' was met alles wat daar was. Klinkt gek en ik heb het er vaak over met groepen of coachees of collega's, maar het gebeurde echt. Terwijl ik terugliep naar het bospad waar ik vandaan kwam schoot mij ineens het boek te binnen dat ik een dikke twintig jaar geleden las, nl. de Celestijnse Belofte van James Redfield. Hij beschreef ook zo'n ervaring en zo vreemd dat dat nu ineens bij mij die gedachte opriep (van zo lang geleden!).

De Stilte Ontluisterd. De titel bleef in mijn hoofd en nu geef ik het vrij. Ik hoop voor mijn lezers dat je jezelf af en toe even die stilte gunt om te kijken wie je ook al weer bent zonder alle opsmuk.

In de rust die volgde in de zomer vakantie en daarna heb ik gewerkt aan mijn nieuwe leiderschaps opleiding/leergang (met ruimte voor deze ervaring en die van jou?).
Begin oktober geef ik dat ook prijs. Wil je vast een tipje van de sluier, laat me het dan weten via info@3dmens.nl.

Ook een bijzondere ervaring in de Stilte? Laat me weten. Dank.   

De Stilte als interventie? Lees deze week weer mee met de blogs.