vrijdag 16 maart 2012

Percepties in 3D

Ken je dat gevoel dat je met iemand praat en je merkt dat er even geen echt contact is? Het lijkt een soort leegte, er is even niets...wat doe je dan?
In de meeste gevallen gebruik je manieren om dit moment te omzeilen en alsof er niets is gebeurd verder gaan. De ander merkt het niet...., tenminste als je er niet over begint.
Waarom eigenlijk niet? Het gaat om een perceptie die jij hebt...juist daarbij stil staan kan het gesprek meer bewust maken. Dat vergt lef.
Als je coachend werkt en bovenstaand 'overkomt je', dan heb je de mogelijkheid om vanuit 3D perspectief te handelen. Binnen de NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren, wat is dat toch een naam....) zijn er drie percepties of posities die je in kan nemen tijdens een gesprek. Als je nog doorstudeert dan zijn er zelfs vier...

De eerste positie is de positie vanuit jezelf. Ofwel de IK. Het gaat dan om jouw waarneming (dus wat je ziet), wat je denkt, hoort, begrijpt, merkt, ervaart, voelt, weet etc. Interventies zijn dan vanuit IK gericht op de ander. Dus in het voorbeeld boven: "ik merkte net dat ik even weg was in dit gesprek, mijn gedachten waren er niet helemaal bij, kennelijk was er iets in mij dat maakte dat dit gebeurde". Dit is allemaal vanuit de eerste positie. In de 3DMens gedachte een volwassen reactie, sterk gericht op het hier en nu, open en eerlijk. Je stelt je onderzoekend op en geeft er geen oordeel over.

De tweede positie is de positie vanuit de ander. Dit is de JIJ. Ben je in deze positie, dan ben je juist bij de ander. Je luistert naar de ander, je zet je eigen gevoel, mening etc. opzij. Je kruipt als het ware in de huid van de ander. Je leeft je in de ander in en het is zelfs zo dat je dezelfde gevoelens ervaart (spiegelneuronen in je hersenen). De ander voelt zich gezien en jouw empatische deel is actief in de tweede positie. In het voorbeeld begin je dan met je IK waarneming en vervolgens naar JIJ brengen door er een vraag aan te koppelen: Hoe is dat voor jou als ik dit zeg?, of  Merkte jij dat net ook, dat er even geen contact was?

De derde positie is vanuit ons samen. Dit wordt de metapositie genoemd, ofwel de WIJ of ONS. Dit is als het geheel bezien wordt. De 'helicopterblik' wordt nog wel eens gebruikt. Afstand nemen en het hele systeem (van beiden) beschouwen. Dit vergt extra vaardigheid en kan feitelijk ook alleen als je in staat bent om vanuit 1 ste en 2 de positie te werken. De afstandelijke kijk kan ook helpen om gesprek op gang te brengen, waar het niet lekker loopt. In het bovenstaande voorbeeld is de interventie dan: "ik merkte net dat ik even 'weg' was uit dit gesprek (1ste), ik kan me voorstellen dat jij dat ook merkte (1 ste en 2de), was dat ook zo (check in 2de)? want wat betekent dat voor ons gesprek (3de)? Je gaat dan samen vanuit ander en afstandelijker kader kijken naar een situatie of gebeurtenis (klein of groot).
Bij een conflict kan deze positie helpen door letterlijk te zeggen "moet je ons nou eens zien? komen we zo verder?" of "We zijn allebei argumenten aan het geven, maar komen we verder daarmee?"

Ok dan de vierde nog: dit is de metapositie die alleen de IK bekijkt. Zeg maar de reflectieve positie. Je eigen criticus die oordeelt over de IK.

Switchen tussen deze perspectieven is een vaardigheid die wel wat oefening vergt, ga dus eerst maar eens na wat je doorgaans zelf doet. Wat is jouw (nu nog onbewuste) voorkeur. Je zal snel merken dat als je hiermee oefent je andere gesprekken hebt. Dit vergt wel discipline en bewustzijn..., maar dat hoort bij een 3DMens.

Alle posities hebben een kwaliteit in zich, maar dus ook een valkuil/vervorming. Daarover later meer.

Ik wens JOU succes!




       


Geen opmerkingen:

Een reactie posten