maandag 24 november 2014

Frenk waar ben je?

IN MEMORIAN

Hi Frenk,

De vraag "Frenk waar ben je?" was drie jaar geleden een soort mantra. 23 november 2011. Niemand wist waar je was. Iedereen vreesde. Vreesde voor het ergste. Hoe groot kun je zijn door zelf je leven te nemen en alles achter te laten wat je ten diepste lief hebt? Wie kan dat? Het is een daad die te groot is om te begrijpen. Het pijnlijke van die vraag komt zelfs na drie jaar in mij op.

Ik las in het boek 'Vonken van Verlangen' in een hoofdstuk over schaamte deze zin:

Onder de maat zijn, is gekoppeld aan gevoelens van schaamte tegenover de ander. Boven de maat zijn, is verbonden met totale schaamteloosheid. Het doet ons dan niets meer of we in een rechte verhouding tot de ander staan.

Als we uitgaan van onze eigen menselijke maat dan zijn onze daden passend bij wie we zijn. Je kiest dan vanuit wie je bent en wat je voorstaat. Kies je 'te groot', dan gaat het de menselijke maat te buiten. Jouw keuze voor een afscheid van het leven is te groot. Het geeft een bijzondere betekenis aan schaamte. Schaamte om te durven vertellen wat er in je om ging, schaamte over je gevoelens, je onmacht. Anderzijds schaamteloosheid door je zo te verheffen dat je iedereen om je heen in een leegte achter laat.

Het thema 'schaamte' ben ik zelf in het leven nu anders gaan beschouwen. Voor mijzelf en voor mijn professionele keuzes heeft schaamte een andere lading gekregen. Het gaat over mens-zijn, over zijn wie je bent. (voor mij 3DMens). In het bovengenoemde boek staat iets verderop: Bij handelen vanuit de eigen maat hoort overgave, waarin we de schaamte opzij kunnen zetten en volledig onszelf kunnen zijn. De ogen van de ander houden ons dan niet meer af van wat echt bij ons hoort. Op grond van onze grootte kunnen we daden stellen van wat echt bij ons hoort. Was die kennis er maar eerder geweest voor jou.

Gisteren op je sterfdag, vandaag op de dag af drie jaar terug dat je bent 'gevonden' blijf ik aan je denken. Frenk, waar ben je? Je bent er niet meer en dat gevoel van gemis kan alleen in balans komen door zelf volop in het leven te geloven en de schaamte te overwinnen. Door te leven met 'overgave', juist te zijn wie ik ben en schaamte te zien als kracht. Ook op deze dagen. Een traan en een lach.

Frenk, je bent er wel, maar we kunnen je alleen zien in de herinneringen. Je hebt een andere plek gekozen, waar weten we niet, maar bij je naasten in het hart. Je hebt daarmee mij en indirect anderen geleerd om schaamte te zien als bron van het leven!

Ik heb een Leffe op je gedronken.

Groet Norbert   


  

donderdag 13 november 2014

Teamdynamiek: Ontschuldigen

In mijn vorige artikelen kon je al lezen hoe schuld nemen werkt (onderin vind je de links). Wat je nog niet hebt gelezen is wat er daadwerkelijk speelt als je bezig bent met ontschuldigen.

De leidinggevende nam zijn schuld en ontschuldigde zichzelf. De teamleden keken daardoor gelijk naar zichzelf: 'wat heb ik zelf gedaan in het fenomeen 'roddelen?' Wat de leidinggevende erkende was dat hij het fenomeen niet eerder had gezien. Hij was zelf niet 'schuldig' aan het roddelen, maar voelde zich wel verantwoordelijk voor de ruimte (en onveiligheid) die er daarmee was ontstaan. Hij beschouwde het als een leerproces voor zichzelf en de teamleden. Met het ontschuldigen begon het leerproces. Door te herkennen en erkennen kun je stilstaan bij wat je wel of niet hebt opgevangen als signalen. Pas toen een medewerker zich beklaagde over het gedrag van enkele collega's gingen de bellen rinkelen. In teams waar een hoge mate van zelfregulerening wordt toegepast is de kans groter, omdat er minder frequent contact is tussen leiding en leden. Kennelijk was het toch  iets te ver gedereguleerd en waren de medewerkers zelf niet in staat om zich te herpakken en hun eigen gedrag (in onveiligheid) te zien.

In het proces dat volgde werden de medewerkers uitgenodigd om hun gedrag te Zien. Het eerste deel van de sessie ging vooral over henzelf (eerste dimensie). Daarmee werd een fraai fundament gemaakt voor de middag, waarbij de eerste en tweede dimensie samen gingen. Opvallend was dat door dit proces in de ochtend al ontschuldigd werd. De medewerkers gingen elkaar Zien (grote Z). Wat ik als proces begeleider (3DMens) deed was het proces van ontschuldiging begeleiden.

Hoe zit dat?

We hebben ons leren hechten in ons systeem van herkomst (gezin). Daar hebben we de wortels gelegd voor hoe we omgaan met binding in een gemeenschap. dat 'bindingsprincipe' zit als het ware ingebakken, omdat we het anders (vroeger) niet konden overleven. We hadden de groep nodig. Binding is er dus altijd. In dat 'binden' - of hechten/fusie - leren we door telkens te zien wat WEL of NIET mag in een groep. Iedereen heeft een soort 'innerlijk weten' waarmee je (althans in gezonde context) de balans kent tussen schuld en onschuld. Je kunt je houden aan de regels en wetten van een groep, daarmee hou je je onschuld. Doe je dat niet, dan ontstaat schuld. Je innerlijk weten kan je daar op sturen (dan ben je ook goed in contact met jezelf). Door schuld wordt het lastiger in een groepsrelatie om je te verhouden tot de rest. Het risico voor uitsluiting wordt groter. De kans is kleiner als we meer zicht hebben op elkaars herkomst (achtergrond in waarden etc.).

Teams die daarop letten zullen beter presteren, omdat de leider en leden in elkaar hebben geïnvesteerd. Je moest eens weten welke potentieel er daadwerkelijk in een team zit...Hoezo gouden eieren?
Volgende keer diep ik het nog verder uit, wordt VASTE LEZER en blijf lezen...en Delen.

Meer leren in de praktijk:
http://3dmens.blogspot.nl/p/teamdynamiek-en-leiderschap.html

Andere artikelen over schuld:
http://3dmens.blogspot.nl/2014/10/teamdynamiek-de-schuldvraag.html
http://3dmens.blogspot.nl/2014/10/teamdynamiek-ik-ben-schuldig.html
http://3dmens.blogspot.nl/2014/11/teamdynamiek-omgaan-met-schuld.html

donderdag 6 november 2014

Teamdynamiek: omgaan met schuld


De leidinggevende erkende schuld. Dat deed hij krachtig en benoemde ook gelijk waar hij het aan verbond. Het feit dat het roddelgedrag sluimerend zijn weg had gevonden en dat hij de signalen niet tijdig had gezien. Maar wat deed hij eigenlijk?

Schuld nemen

In het schuld erkennen deed hij iets bijzonders. Hij liet het team precies zien en voelen waar het om ging in dat team. Het roddelproces was een teken van onbewuste behoefte aan ontwikkeling. Dat klinkt misschien vreemd, want roddelen is toch zo lekker, geeft ontspanning en als het vooral niet over je zelf gaat dan is dat volkomen veilig. Schijn bedriegt! Het is schijnveiligheid. De leidinggevende had door dat hij de schijnveiligheid moest doorbreken. Eerst bij zichzelf en daarna bij anderen. Wat hij deed was starten bij de eerste dimensie: vanuit Ik de ervaring, waarneming benoemen en in de rol als leidinggevende vooral de aanzet geven tot ander gedrag. Eerst bewust worden, dan verantwoordelijk zijn. Hij nam de schuld en maakte zichzelf daarmee ook onschuldig. Dat klinkt vreemd. In het schuld nemen huist namelijk ook ontschuldiging. In professionele leerprocessen in teams is ontschuldigen nog steeds lastig. Maar in ontschuldigen ontstaat weer ruimte. Ruimte om te leren en opnieuw te kijken en daar anderen bij betrekken.

De eerste reactie van een teamlid was: "maar daar hoef jij je toch niet schuldig over te voelen?" Daarmee opende zich de weg voor dialoog. Je raadt het al, de teamleden voelden zich dus ook schuldig. Er werd gelijk gereageerd met herkenning van het thema. De leidinggevende hield het kort en benoemde dat het verder niet hoefde te gaan over schuld en onschuld, over wie wat gezegd had en met welk effect. Hij wilde het roddelen op zich niet herhalen, maar wilde slechts het benoemen en daarmee bewust laten zijn bij zijn teamleden. De teamleden waren verrast en je kon gewoon aanvoelen dat de wens om zich op dit punt - praten met elkaar in plaats van over elkaar - verder te ontwikkelen. Zonder al te veel woorden kon de zoektocht beginnen om met elkaar te verkennen waar de behoefte nu precies zat. Waar de verschillen zaten en de energielekken. Van onbewust en niet effectief naar bewust en effectief. Hoe leren leuk kan worden. Hoe leren energie kan geven. Hoe mensen elkaar gaan Zien met de grote Z. Hoe mensen weer met elkaar kunnen presteren en groeien. De drie dimensies van 3DMens helpen echt!



Interesse?
Er zijn nieuwe maatwerk trainingen Feedback 3.0, maar ook trainingen als Teamschatten (het vrijmaken van het aanwezige potentieel) en Het Geheim van de Groep (onderstroom en bovenstroom beïnvloeden). Mail dan naar info@3dmens.nl. Kijk vast in de cursuskalender voor de nieuwe open trainingen. Iets voor jou of voor je collega?

Vorige artikel lezen? klik hier.

Blijf lezen, blijf volgen, blijf delen, keep focused.