dinsdag 20 juni 2017

Vijf jaar 3DMens en de Kamer van Coachhandel

Vandaag 20 juni bestaat 3DMens Opleiding Training Begeleiding precies vijf jaar.

Kamer van Coachhandel

Ik weet nog dat ik van het centraal station Utrecht naar de Kamer van Koophandel liep. In mijn hoofd noemde ik het gekscherend Kamer van Coachhandel, omdat in die tijd velen de stap zetten.
Het was net als nu een warme dag. Na een kopje koffie in een wacht 'corner' kon ik met mijn wachtrij nummertje naar een tafeltje komen. De dame die mij hielp moest eens weten...

Ik ging  - na 24 jaren is wisselende functies en dienstverbanden -  ZZPer worden. Ik voelde me onzeker en opgetogen. Praten over Leiderschap is een ding, maar het doen is wat anders. Dit was Leiderschap, iets doen waar ik onzeker over ben, waar ik wil leren, waar ik het avontuur aan ga en zelf steeds verantwoordelijkheid neem. Waar ik niet de controle heb, wat vaak gedacht wordt en waar ik moest leren ondernemen.

Nee... niet zoals vele andere ZZPers 'naast' een veilige vaste baan, of met een semi vaste opdracht in het verschiet..., maar echt helemaal los, helemaal 100% zelfstandig.

Ik verhulde mijn trots bij de betreffende dame en maakte van binnen een klein sprongetje bij het zetten van de handtekening. Wat ik van binnen ervaarde ging volledig aan deze dame voorbij. Zij was professioneel en had waarschijnlijk dagelijks tientallen gelukszoekers in zelfstandigheid.
Dit mooie vak 100% zelfstandig ingaan om niet alleen het vak van coachen en begeleiden verder uit te dragen, maar ook mezelf in te ontmoeten. Nieuwe deuren te openen. Dat is waar ik voor stond..., weg van het juk en beperkingen om te blijven leren...

SchoolvoorCoaching

Mijn begeleider (coach zo je wilt) had mij in 2011 al alle hoeken en gaten laten zien van mijn eigen 'spanningsveld' van zelfstandigheid en onafhankelijkheid. Los van SchoolvoorCoaching, los van moedersschoot, zo mag je dat best zien. Los van die veilige bedding qua inkomen en werkverschaffing. Los van de verplichtingen en eerlijk gezegd ook van de beklemmingen. SchoolvoorCoaching had voor mij ook geen veilige basis meer om te ontwikkelen. Vakinhoudelijk wist ik al dat deze school mij een basis gaf, maar dat het echte werk pas daarna begon. Dat werd ook altijd gezegd. Met de vorming van mijn eigen professionaliteit, meesterschap in begeleiden van mensen teams en organisaties was de keuze voor onafhankelijkheid een kwestie van tijd.

3DMens was al geboren op 9 januari 2012 (klik voor eerste blog). Laat ik het zo zeggen, de naam en visie waren geschetst. Het had alleen nog wat uitwerking nodig.

Verdieping en verbreding, maar ook therapeutisch werken heb ik altijd nagestreefd. Ik wist dus dat er 'meer was' en dus was het afscheid van mijn leerschool niet moeilijk.

Vijf jaar later

Nu vijf jaar later kijk ik terug op een leerzame en op zijn tijd zeer intense periode, met vele hoogtepunten en ook - ja ook - de dieptepunten. Mensen die met mij gewerkt hebben weten dat ik alles voorbij heb zien komen. Ondernemen is jezelf telkens in de spiegel blijven kijken, bereid zijn je aan te passen en mee te bewegen met wat er komt en gaat. Voor mij zijn - in lijn met de 3D gedachte - Authenticiteit, Reflectievermogen en Blijven leren basis principes geweest en gebleven.

Met alle componenten van mijn ondernemerschap heb ik geleerd, zowel met de trainingen, het opleiden en het daadwerkelijke begeleidingswerk. Waarbij opvallend genoeg dat laatste - het begeleidingswerk als coach, therapeut voor losse 1 op 1 opdrachten als met teams en hele organisaties het meeste werk heeft opgeleverd. Het opleiden en trainen, waarvan ik tevoren dacht dat dat veel werk zou opleveren mij is tegengevallen.

Wat een prachtige ontmoetingen, verhalen en vooral beweging heb ik mee mogen maken. En dat in zo uiteenlopende sectoren. Het gaat altijd om mensen en hun context, waar ik kan helpen. Voor mij een prima basis om vol goede moed naar de toekomst uit te kijken.

Dank

Via deze weg wil ik iedereen bedanken die op welke manier dan ook hebben meegewerkt aan deze vijf jaren 3DMens. Ik noem geen namen, want het zijn er teveel en loop ik het risico dat ik mensen oversla. Ik ben de tel kwijtgeraakt bij 590! mensen die ik heb gecoacht, opgeleid, begeleid in welke vorm dan ook, maar ook bij wie ik zelf opleidingen volgde en intervisie had.

Daarbij wil speciaal opmerken - en dus bij naam noemen - dat ik dit niet had gekund zonder de onvoorwaardelijke steun van mijn vrouw Silvya en mijn kinderen Yasmijn en Tobin. Zij zien mij voor en na de trainingen, sessies etc. Zij horen mij klagen, blij zijn, moe zijn etc. buiten al die professionaliteit om. Wat is het waard dat ik daar altijd steun heb gevoeld.

Dank.

Zie ik je weer de komende vijf jaar?

Norbert

donderdag 15 juni 2017

De Roddelaar Ontmaskerd

De ontmaskering van de Roddelaar
Door de Roddelaar wordt een psychologisch Spel gespeeld. Het Spel speelt diegene nooit alleen, daar zijn anderen bij nodig. Zoals ik al schreef is de Drama Driehoek een reeks communicatieve transacties met bijbedoelingen. Deze zijn negatief en er is meer dan één persoon voor nodig.

In deel 1 en deel 2 kon je al lezen hoe een Roddelaar een ander of een team kan 'besmetten' met een negatieve beeldvorming. De Roddelaar zelf blijft buiten Spel. De smet werkt door en geeft gedoe bij leiding en degene over wie de roddel is verspreid.
Als je hier vanuit het systeemdenken naar kijkt, dan is niemand 'schuldig' aan dit fenomeen. Dat klinkt wellicht vreemd, omdat je gelijk denkt dat de roddelaar de schuld moet krijgen. Maar voor de ont-maskering is dat te simpel. Het vraagt namelijk (ook NU) enige mate van Volwassenheid om te begrijpen hoe het zit:

De rollen uit de Drama Driehoek:
De Aanklager is de Roddelaar. De roddelaar ziet een collega iets doen en was het daar vanuit eigen referentiekader niet mee eens. Er is sprake van een oordeel/mening. In dit geval negatief. De Roddelaar weet het beter en vindt niet goed wat de collega doet. Door dit te melden bij de leiding wordt de leiding erbij betrokken. De rol van de leiding kan die van Redder zijn. De Redder rol lijkt mooi (!), maar is in de Drama Driehoek niet zo mooi. De Redder denkt namelijk van zichzelf dat ie het ook beter weet en denkt de ander (nu dus de Roddelaar) er wel mee te helpen. De leiding zou het gesprek wel aangaan (lees deel 1) met de collega. En nam ook de Roddelaar nog in bescherming door die niet direct erbij te betrekken. De leiding deed direct navraag bij de collega en vroeg of er hulp nodig was om voortaan de situatie beter aan te kunnen. In dit geval veronderstelt de leiding dat het probleem bij de andere collega ligt. Die collega is hier vanuit het perspectief van de leiding het Slachtoffer 'dat geholpen moet worden'.

In bovenstaande casus vond het Slachtoffer zich in eerste instantie echter geen slachtoffer en wist de bal terug te leggen bij de leiding. Het ging niet om het probleem over wat zich had voorgevallen, maar om het feit dat de Roddelaar beschermd werd. Het Spel wordt hier dus gespeeld! De leiding bleef in de drama driehoek en nam hierin feitelijk zowel de Roddelaar als het Slachtoffer mee. Doordat de Roddelaar ook andere collega's erbij betrok werd uiteindelijk de betreffende collega wel Slachtoffer. De roddel had zijn uitwerking! De negatieve beeldvorming werkte als gif door in het team. De drie rollen verhouden zich tot elkaar en het (Drama) Spel wordt op psychologisch nivo gespeeld. De leiding wist niet beter, dan dit op te lossen vanuit de hierarchische lijn en zag niet in wat nu echt in stand werd gehouden.

Wat wordt er niet geleerd?
De Aanklager miskent de waarde en waardigheid van de ander. Door het oordeel te hebben en de veroordeling te doen over de ander is het begin gemaakt van de drama driehoek. De Roddelaar zelf beschouwd zichzelf als ok, maar ziet de collega iets doen wat niet ok is. De Roddelaar zoekt op een diepere laag naar erkenning en begrip, maar heeft moeite met de directe confrontatie. Door 'rond te vertellen' krijgt Roddelaar toch aandacht voor zijn of haar zorg, maar feitelijk schaadt hij/zij zichzelf. Wat niet geleerd wordt in deze situatie is dat de Roddelaar de confrontatie aangaat. De winst van roddelgedrag is tijdelijk en keert altijd terug (negatief). De Roddelaar hoopt aansluiting te vinden en 'gelijk' te krijgen bij anderen en is niet in staat om naar zichzelf te kijken (eerste dimensie) en vervolgens dit effect te bespreken (tweede en derde dimensie). Angst voor conflict speelt hier in een diepere laag. Het ontbreekt nog aan vermogen om zelf actie te nemen en in het hier hier - en - nu te zijn.

De Redder (de leiding) miskent de mogelijkheden van de Aanklager om zelf te handelen in de richting van de collega. Doordat de leiding denkt het wel even op te pakken wordt de last van de Aanklager weggehaald. De Roddelaar wordt gered en de andere collega wordt geslachtofferd. De leiding zoekt naar waardering, maar dit gaat ten koste van iemand. Feitelijk zoekt de leiding ook naar begrip, maar denkt nog vanuit de eigen 'rol' van leidinggevende. Hier speelt macht en onmacht een onvermijdelijke rol in de drama driehoek. Zolang de rol van Redder vanuit een machtsbasis ('dat regel ik wel') richting een (vermoedelijk) Slachtoffer gaat wordt niet geleerd om juist de kwaliteit (en dat is zorg hebben voor anderen, maar niet ten koste van) te benutten. De eigen behoefte aan waardering (in dit voorbeeld had de leiding de behoefte om erkent te worden door de Roddelaar, die op zichzelf een competente professional was).

Het Slachtoffer (over wie de beeldvorming ging) twijfelde aan zichzelf, nadat ineens iedereen erover begon te praten. In eerste instantie lukte het om 'uit' de Drama Driehoek te blijven door de bal terug naar de leiding te kaatsen. Maar omdat het issue zich op psychologisch nivo voltrok en de druk groter werd kwam deze persoon in de Slachtoffer rol. De roddel had zijn uitwerking. Het slachtoffer voelde zich niet gehoord, was zeer teleurgesteld en ging zelf in de Aanklagersrol richting de leiding en de Roddelaar. Het Slachtoffer leerde niet een heldere grens te trekken, bleef te aardig doen naar iedereen en gebruikte niet de energie van de boosheid en vertwijfeling.

Anders Kijken
De Drama Driehoek leert je kijken naar hoe we onze maskers ophouden. In elke rol is een masker aanwezig om ons te beschermen. De winst daarvan is relatief van korte duur en krijgt een voorspelbaar karakter. Wat niet wordt geleerd is de directe confrontatie en het uitspreken van de gevoelens!
Het hier - en - nu waarbij ruimte is voor (duurzaam) bewegen activeert een nieuwe zienswijze. De vernauwing (zie verkeersbord) betekent niets anders dan de Drama Driehoek onder ogen zien, te kijken naar de effecten van elkaars gedrag, de werkelijke onderliggende behoefte / zorg durven uit te spreken met elkaar (team) en de (diepere) emoties hanteerbaar te maken.
De 3DMens is een systeemdenker die 'ont' schuldigt en bovendien 'ont' maskert. Doe jij dit ook?

Schrijf in voor de Workshop over dit onderwerp, zie HIER.

dinsdag 6 juni 2017

Drama in mijn Team

"Gedoe....., we hebben in ons team zoveel gedoe de laatste tijd".


Met deze tekst startte een mooi gesprek. Ik sprak een vermoeide directeur. Hij was sinds een jaar in de organisatie doorgegroeid van team manager naar directeur. De spirit die ik eerder van hem kende leek eruit. Van een pro actief ingestelde en betrokken manager die altijd klaar stond voor zijn mensen zag en hoorde ik nu de wanhoop.


Zat deze directeur in de Dramadriehoek? 


De Dramadriehoek is een begrip dat we kennen uit de Transactionele Analyse (TA). De Driehoek beschrijft de rollen die we (allemaal) onbewust aannemen, waarbij - door de manier waarop we daarmee omgaan - de uitkomst negatief is.

De originele Karpman dramadriehoek, zoals verschenen in Fairy tales and script drama analysis van Stephan Karpman.
De P (prosecutor) staat voor Aanklager, de R (rescuer) voor Redder, de V (victim) voor Slachtoffer (vrij naar bron van Wikipedia).
Deze driehoek zien we vrijwel altijd in onze communicatie (storingen). In de TA spreken we over communicatie (transacties) tussen mensen, maar op een diep en onbewust niveau. De Dramadriehoek wordt vaak toegepast vanuit persoonlijke en teamontwikkeling. Ik gebruik het vaak als onderdeel van een leerlijn met een team om bewuster het eigen gedrag te verkennen (zie onderaan).

Hoe kwam de directeur in de driehoek terecht?


Door (onbewust) in een van de rollen te stappen, waarbij hij verstrikt is geraakt in een onbewust psychologisch Spel. Dat Spel (met Hoofdletter S) is een term uit de TA. Er is sprake van psychologische Spellen als mensen verborgen bedoelingen hebben. In professionele (en persoonlijke) communicatie gaat het dan mis. Er ontstond g e d o e doordat de directeur met meerdere medewerkers in verschillende dramadriehoeken terecht kwam.

Hoe ontstaat het?

Eerst klaagde een medewerker bij hem over de inzet van een andere collega. Dat was de Aanklager rol. De directeur antwoordde door te zeggen dat hij er wat aan ging doen. Daarmee vervoegde hij zich in de Redder rol. Hij wilde de ontstane situatie (voor de klagende collega) 'redden', door in gesprek te gaan met die collega. De betreffende collega vond zich door het gesprek met directeur 'slecht bejegend'. Hij voelde zich Slachtoffer en de directeur was ineens de Aanklager.

Dit is een voorbeeld van een reeks van transacties waardoor Spel ontstaat. De drie rollen (Aanklager, Redder en Slachtoffer) zijn aanwezig en wisselen snel van gedaante. Het Slachtoffer liet het er niet bij zitten en beklaagde zich vervolgens bij de directeur over zijn handelswijze. Daardoor kwam de directeur in de Slachtoffer positie, want hij probeerde eigenlijk de situatie tussen die twee te redden. Etc., etc. Zo ontstaat gedoe, kost de communicatie veel energie en lost het niet op. Dit eindigt negatief, omdat iedereen zich in de Dramadriehoek bevind. De boosheid en het verwijt neemt toe. De scenario's die dan volgen zijn voor de betrokkenen erg vervelend en volgen (helaas) vaak een escalerend patroon, waarbij er meer zaken opborrelen die er niet direct mee te maken hebben. 

Loopt dit nu goed af?


Bij het groeien van het bewustzijn over het proces van de Dramadriehoek is er ook mogelijkheid om eruit te komen. Dit heet de Doorbraak met de 3DDriehoek, omdat de rollen veranderen in een andere dimensie. De Dienaar (voorheen de Redder) biedt support die dienend en constructief is over het proces, de Doordringer (was de Aanklager) dringt door, zodanig dat wat ter zake moet komen (zonder bijbedoeling) wordt geadresseerd en de Doorbreker (voorheen Slachtoffer) maakt anderen duidelijk wat als kwetsbaar wordt ervaren en kan daarmee het proces doorbreken.

Het gedoe nam af door de interactiepatronen die onbewust deze communicatie op gang had gebracht te bespreken. De directeur stelde het proces boven de inhoud en kon (met wat hulp) de Dramadriehoek ontrafelen. Door de medewerkers actief te betrekken, zijn eigen rol te benoemen in het Spel en duidelijke afspraken te maken kon het gedoe opgelost worden.

Geen oppervlakte gedoe

Bij teamontwikkeling gaat dit principe over verantwoordelijkheid nemen en thema's als schuld en schaamte. De 3DDriehoek gaat daarom echt dieper in op onze communicatie dan een oppervlakkige route. 3DMens leert mensen het ontrafelprincipe zelf te doen. Het patroon kun je zelf namelijk ontdekken.

Zelf leren?

Doe mee met Doorbreek de Dramadriehoek op 22 juni as. Je kan inschrijven tot en met 9 juni as. Klik HIER.

Schrijf samen in met een collega, vraag hier het deelnameformulier aan: info@3dmens.nl