woensdag 30 mei 2012

Wees eens Eerlijk...

Als je bezig bent met de meest elementaire principes en waarden en je vraagt bij mensen om ze te benoemen, dan zijn er altijd wel twee die er uitspringen: rechtvaardigheid en eerlijkheid. Maar als je dan doorvraagt, dan blijkt dat juist ook dit de twee meest genoemde oorzaken zijn bij conflict. "Het is niet eerlijk verlopen!", "Ik voel mij in mijn rechtvaardigheid aangetast!"

Als je dat hoort, dan is de kans groot dat je dat bij de andere partij ook hoort. Als team- en organisatiecoach kom ik dit regelmatig tegen bij conflictsituaties. Voor een 3DMens interessante materie..., dus daarom op dit blog ruimte voor dit onderwerp.

Wat gaat er eigenlijk nog verder dan eerlijkheid en rechtvaardigheid? Wees eens eerlijk...weet je dat?
Om het begrijpelijk te maken is er veel geëxperimenteerd met het zogenaamde Ultimatumspel. Dit is gedaan op mondiaal nivo, met verschillende culturen, verschillende groepen en in alle gelaagdheden die je maar kan bedenken. Wat houdt het spel in? Twee spelers, iemand is gever en iemand is nemer. De gever krijgt tien briefjes van 1 dollar. De gever mag vervolgens 1 of meer briefjes aan de nemer geven. Hij mag zelf bepalen hoeveel. De nemer mag het aannemen, maar dat hoeft niet. Die mag dus ook weigeren. Doel van het spel is om altijd te eindigen met geld voor beiden. Er mag dus niemand niets hebben.

Puur rationeel bekeken zou je zeggen, dat de gever dan 1 briefje geeft en de nemer dat ene briefje accepteert. Het doel is gehaald! Maar zo werkt het in de vele experimenten niet. De werkelijkheid is dat de gever vaak de helft, vijf briefjes, geeft en de nemer die vijf ook accepteert. Zo hebben ze beiden evenveel! Dat is eerlijk....
Opvallend is dat als de gever minder dan de helft biedt, het niet wordt geaccepteerd door de nemer...De reden? Het is niet eerlijk. Gevolg is dat beiden dus verliezen, want in het spel is het doel niet gehaald (ze moeten immers beiden geld hebben).

Wat je ziet met dit spel is dat mensen, van welke cultuur dan ook, altijd in de basis het rechtvaardigheidsbeginsel kennen. Wat blijkt? Het is een kwestie van interpreteren. Door de schaarste in het spel en het gestelde doel verliest de gever altijd. Hij moet altijd iets van zijn geld weggeven.

Wat gaat dan wel verder dan het beginsel dat iedereeen kent? Wat is nou nog meer waard? Volgens Covey is dat het synergiebeginsel. Een rechtvaardige of eerlijke oplossing is niet genoeg. Lastig he als je dit leest, maar ik zie daar ook wel wat in. Wat hij bedoeld is dat er altijd meer is, je zou gewoon kunnen bespreken hoe succes er uitziet. Daar ga je met elkaar over in gesprek. Schrijf de antwoorden die het eerst opkomen gelijk op, de meest spontane antwoorden zijn de beste. Maak samen een lijstje met succescriteria. Stel dan deze vragen: is iedereen betrokken bij het vaststellen? Is er voldoende inbreng van iedereen? Wat willen we nou echt? Wat moet er dan gebeuren? Welke resultaten zouden voor iedereen winst zijn? Kijken we voldoende ver, zodat we echt naar iets beters toewerken?
Deze vragen gaan verder dan de basiswaarden rechtvaardigheid en eerlijkheid. Als je in staat bent dit te overstijgen, dan kun je echt creëeren.

En wees eens eerlijk....is dat niet beter voor het bereiken van synergie of co-creatie?




(vrij naar Covey's Het derde alternatief)



dinsdag 29 mei 2012

Roddelaars Ontmaskerd, deel 1

Vervelend fenomeen...Roddelaars. Wat moet je met roddelgedrag als lid of leider doen? Hier een 3DVerkenning.

Wat is roddelen?
Volgens de vele digitale woordenboeken komt het ongeveer neer op: babbelen, belasteren, kletsen, kwaadspreken. De kern daarbij is dat het gaat over anderen. Met het woord roddelen is per definitie een negatieve ondertoon verbonden. Ook wel 'lasterroddel'  genoemd. Er bestaat ook nog iets als 'prijsroddelen', dat positief is, maar daarvan is de betekenis helaas vervlogen.

Roddelaar
De roddelaar praat negatief over iemand anders. Die ander is er vanzelfsprekend niet bij. Dat kan gaan over gedrag, maar erger nog over de persoon (generaliseren). Als je het energetisch bekijkt dan is een roddel vrijwel altijd verbonden met negatieve energie. Nu zijn wij mensen gevoelig voor negatieve energie, dus de roddelaar krijgt gehoor. De roddelaar zorgt schijnbaar goed voor zichzelf, want met de roddel gaat het niet over zichzelf. De roddelaar zelf hoeft zich dus niet te verdedigen of kwetsbaar te zijn.... etc. De voordelen en nadelen van dat gedrag komen in een volgend deel aan bod.

Besmetting
Degene die roddelt is dus feitelijk bezig met negatieve energie te verspreiden. Of het echt bedoeld is om iemand te schaden is de vraag. Als je hier de roddelaar op doorvraagt, dan is het 'helemaal niet zo bedoeld'. Roddelgedrag is vaker onbewust dan bewust. Degene die dit doet heeft het vaak niet eens in de gaten en snapt het effect ervan niet. Maar de besmetting heeft dan al plaatsgevonden. Roddelen werkt namelijk als een gif dat snel inwerkt in een systeem (bv team). Er kan op basis van een roddel dus een negatieve beeldvorming ontstaan over iemand anders in je team of organisatie. Bij een bewuste vorm van roddelen kun je spreken over manipulatie. Let op mensen met een sterk psychopatisch masker zijn hier zeer geraffineerd in (over maskers en 'bepantseringen' schrijf ik later nog uitgebreid). 

Indirecte Aanval
Vaak beseft de roddelaar niet welk effect zijn of haar gedrag heeft. Als het 'helemaal niet zo is bedoeld', wat is dan de bedoeling vraag je je af...Iemand anders moet zich mogelijk over zijn of haar gedrag gaan verantwoorden, terwijl de roddelaar buiten spel blijft. Helaas is het zo dat degene die de roddel ontvangt niet gelijk naar de betreffende persoon gaat. Vaak gaat er een route ontstaan buiten het 'lijdende voorwerp' om. De aanval van de roddelaar is indirect en het effect kan een andere uitwerking hebben dan verwacht.

Voorbeeld:
Op een intervisie hoorde ik van een geval waarbij de medewerker waarover een negatieve boodschap was verspreid bij de leiding moest komen. Wat bleek? De situatie waarover het ging was verdraaid en zodanig dat betreffende persoon hiermee een smet opliep. De leiding liet zich niet vermurwen, want er moest wel een kern van waarheid inzitten, anders was het niet rondverteld....De vraag van de leiding was of diegene geen hulp nodig had om voortaan de situatie beter aan te kunnen... Daarop antwoordde de medewerker dat daar geen behoefte aan was. De persoon in kwestie stelde voor om in gesprek te gaan met degene die de roddel had verspreid. Deze persoon werd in eerste instantie ook nog 'beschermt' door de leiding. Nu werd het lastig, want de leiding wilde het 'niet te groot opblazen'. Er was nu al teveel 'gedoe'. Want er werd door 'anderen' al over gesproken....De leiding vond ook dat degene die de roddel had verspreid een zeer competent persoon was en heel goed kon inschatten hoe de situatie moest worden weergegeven.
Conclusie: de medewerker voelde zich niet gehoord, want er werd geen vervolg gegeven aan het verzoek en de leiding voelde zich niet gehoord, want de medewerker weigerde hulp.

Hier zie je hoe een roddel belasterend werkt, want feitelijk belast het de leiding en een lid. De besmetting werkt...het gif doet zijn werk. Maar degene die dit veroorzaakt is (nog) buiten spel. Hoe dit mechanisme verder werkt komt aan bod in deel 2.
3DMensen, stay tuned....en vertel dit aan niemand door. Hou deze rubriek (3Delen, misschien meer) nog even voor jezelf...... Want jij gaat hiervan veel leren....Of, toch maar delen, dan leren meer mensen hiervan...
Vandaag? Luister eens hoe er wordt gepraat over anderen, hoe werkt dat door?

Reageren? Doe dat via 3dmens@gmail.com.

Verwante artikelen:
Tik het woord Beeldvorming in bij Zoeken op Trefwoord in rechterkolom.

vrijdag 25 mei 2012

Social Media of Social Minima

Mijn zoon van acht twittert naar mijn dochter van twaalf vanuit zijn bed dat ie pijn in zijn buik heeft en of ze dat even beneden bij pa of ma wil doorgeven...Het hek is van de dam! Twitter is een succes en groeit, terwijl Facebook ondertussen een flinke klap in de face krijgt....

Maar of het bovenstaande soort social media nou ooit zo is bedoeld... dat betwijfel ik. Daarom mijn stelling dat Social Media ook kan afglijden naar Social Minima.

Recentelijk in de trein was echt iets zichtbaar over wat ik hiermee bedoel. Meer dan de helft zit achter een i-pad (was misschien een net ontvangen cadeau bij een bedrijf...). Verder wat mensen met een smartphone. Ik vind het dan leuk om te observeren...Ik zie mensen bv bedenkelijk kijken bij een bericht of soms in een stress schieten om zo snel mogelijk iets terug te berichtten. De blikken verraden wat er op de het schermpje gebeurt. Enz. dan doet zich de situatie voor dat een paar nieuwe mensen instappen en in gesprek zijn. Niet veel later roept iemand vanachter zijn i pad of het gesprek wat zachter kan, hij heeft er last van....Niet eens een stilte coupe en deze mensen praatten ook nog eens zacht. Duuh.

Een tijdje terug alweer bij de aanvang van een training zie ik de deelnemers van allerlei trainingen of meetings in een grote lounge ruimte zitten. De meesten zijn 'verstopt' achter een tablet of smartphone. Er is vrijwel geen contact tussen die mensen. Ik moet tussen al die mensen de mensen van mijn groep (nieuw) zoeken en vraag dus even om de aandacht. De reactie van sommigen sprak boekdelen. Ik kon zien wat de gedachten waren: 'hoe haalt ie het in zijn hoofd mij te storen in mijn comfortgebied met mijn i pad...'. Ik overdrijf beetje hoor, maar reacties van mensen non verbaal vertellen me genoeg!


Enfin, waar het op lijkt is dat het fenomeen Social Media (maar dus ook gewoon het gebruik van tablet voor werk etc) leidt tot een soort nieuwe norm, waarbij ik dan twijfel of het gepast is om iemand te storen...het glijdt naar mijn mening af naar Social Minima, want het directe contact tussen mensen is weg. Vroeger maakte ik nog wel eens een geinig gesprek mee in de trein, maar tegenwoordig is het contact dat je spontaan kan hebben minimaal.

Nu zijn er bureau's die veel geld verdienen met allerlei advies over 'community management' of  'training social media' (niet schrikken 660.000.000 hits op google).
Ik voorspel dat in de toekomst mensen weer trainingen gaan volgen om te leren contact te maken en 'live' te communiceren.

Dus 3DMensen geniet vooral van je tablet..., maar laat je niet verleiden tot social minima...Soms zit er iemand naast je die meer te vertellen heeft. Een vraag is soms genoeg....

donderdag 24 mei 2012

Vrede in 3D?

Deze week gaf ik mijn laatste training bij mijn huidige werkgever. Ik ben geëindigd met een tekst uit het boek van Ton van der Kroon 'De terugkeer van de koning'. Ik wil dit nu op mijn blog (ietwat herschreven) met je delen, omdat het veel beweging geeft en mensen kan inspireren.

Soms lijkt een oorlog onvermijdelijk. De strijd die je ziet in landen, culturen, religies, de politiek....Wat je ziet is de uiterlijke strijd. Deze uiterlijke oolog is een afspiegeling van de oorlog die in mensen speelt. We worden geconfronteerd met de uiterlijke oorlog en we worden uitgedaagd positie te kiezen. We worden gevraagd te kiezen tussen goed en kwaad.

Alleen het is een illusie! Een illusie van de dualiteit die in ons huist. De eenheid bevindt zich in jezelf. De evolutie van de mensheid hangt af van de bereidheid van individuen om hun eigen dualiteit onder ogen te zien en afstand te nemen van angst en haat.

Hoe doe je dat? Door op zoek te gaan naar je innerlijke oorlog. Waar val je jezelf steeds aan? Hoe creëer je je minderwaardigheid? Waar bevind zich het slagveld in jouw leven? Probeer dat niet te stoppen, maar kijk of je er meer bewust van kan zijn. Maak er contact mee en de eerste stap naar vrede is gezet.

De volgende stap is om compassie te sturen naar deze plek in jezelf en dan deze compassie uit te breiden naar alle andere mensen. Dat is de grootste bijdrage die je kunt leveren aan de wereld om je heen.

Raak niet verstrikt in de dualiteit van de uiterlijke wereld. We zijn immers allemaal mensen, met dezelfde angsten, dezelfde wensen en dezelfde problemen. Je kan feitelijk niet hun problemen oplossen, noch hun angsten wegnemen, noch door geweld of manipulatie.
Het enige wat je kan doen is de verantwoordelijkheid nemen voor wat nodig is in je eigen leven. Het helpt je niet om tegen het kwaad te vechten, omdat het daardoor juist toeneemt. Blijf ervan weg, volg je eigen pad en probeer niet te oordelen of het kwaad energie te geven. De grootste taak is om gefocust te blijven op je eigen realiteit en het pad te volgen van je hart! Dan vindt je vrede (bij de rede).

Vrede in 3D perspectief? Kijk bij onvrede altijd eerst naar jezelf. Welk oordeel zit er? Wat is je gedrag bij het hebben van dat oordeel? Welk effect heeft dat gedrag? Kijk dan naar wat de vrede zou moeten zijn. Welke gedachte heb je dan en welk gedrag? Welke effect zou het dan hebben?
Ontstaat er dan verbinding? Ik wens je weinig oordeel en veel warmte toe!

Veel dank aan de deelnemers van deze laatste opleiding!

Aanverwant:
Hier is de Waarheid


dinsdag 22 mei 2012

Teams met energielekkage, deel 5

Energielekkage nummer 5 gaat over groepen of teams die zijn doorgeslagen in hun automie. Dat wil zeggen dat ze het contact met de buitenwereld kwijt zijn en zelfs eigen normen en regels hanteren die niet meer verenigbaar zijn met de hele organisatie. Klinkt wat heftig misschien, maar ik noem het een soort van Groepsgestoordheid.
Een voorbeeld dat in dit kader veel wordt aangehaald is het Nut Island Effect (what's in the name?). Dat werd beschreven door Paul Levy in Harvard Business Review in 2001 met als titel 'When good teams go wrong'. Na het verschijnen van dat artikel is de naam (komt van de plek die echt zo heette, namelijk 'Nut Island') gaan fungeren als gebruiksnaam voor vergelijkbare effecten. Hij beschrijft hoe het kon gebeuren dat een zuiveringsinstallatie miljarden liters onbewerkt afvalwater liet wegstromen in de beroemde Quincy Bay nabij Boston. Dat veroorzaakte één van de grootste waterverontreinigingen ooit.

Het team op Nut Island was eigenlijk een droomteam voor een manager: de medewerkers deden moeilijk en gevaarlijk werk en mopperden niet. Zij hadden maar weinig aandacht nodig en improviseerden bij problemen en zelfs bij budgettaire uitdagingen. Zij waren enorm betrokken bij hun taak, nl. het schoonhouden van het havengebied van Boston. Dat zo'n team zou leiden tot een van de grootste catastrofes ooit was niet voorzien. In zijn artikel geeft Levy aan dat het iedereen kan overkomen en dat het een bekend 'management verschijnsel' is, waar managers bedacht op moeten zijn. Het gaat om een destructieve organisatie dynamiek. Dat mag je best omschrijven als een gestoordheid, omdat het niets meer heeft te maken met een 'normale' gang van zaken.

Het management legt in eerste instantie een zeer grote verantwoordelijkheid bij het team. Ze krijgen de kans om vrijwel autonoom te werken. Ze wennen eraan om zelf besluiten te nemen en hanteren een sterke 'eigengemaakte' werkethiek. Ze zorgen er zelf ook voor dat ze 'buiten beeld' blijven. Het team ontwikkelt een eigen identiteit. Het management (in het hoofdkantoor, ver weg van Nut Island) neemt het allemaal voor lief. Bij een eventuele hulpvraag worden ze genegeerd en als het ergens fout gaat, dan voelen ze zich te kort gedaan, geminacht en worden uiteindelijk haatdragend.
De isolatie neemt zodanige vormen aan dat het team met de eigen regels het zelf ook gaat regelen (hoge mate van zelfregulering). Dit betekent feitelijk een verdere verwijdering van de eigen staf op het hoofdkantoor. Er wordt ook geen hulpvraag meer gesteld. Het management gaat er daarna van uit dat het wel goed gaat. Het management is gemakkelijk misleid door de teamleden, omdat die hun tekortkomingen niet meer melden. Ze horen immers niets meer. Langzaam verdwijnt het team van de radar...Hier gaat het management de fout in, want er is geen contact en dus geen (company) perspectief, geen feedback etc.. Ondertussen maskeren de regels binnen het team de ernstige tekortkomingen in de prestaties. 
Het resultaat is dat de verwachtingen van beide partijen (management en team) ernstig verstoord raakt. Totdat uiteindelijk een externe gebeurtenis de impasse doorbreekt. Die gebeurtenis brengt dan vaak (helaas) veel schade!

Met deze energielekkage wil ik maar aangeven dat een doorgeslagen autonomie de schijn heeft van een mooi team. De verwijdering (isolement) en het zelfregulerende karakter van dergelijke teams kunnen niet anders dan uiteindelijk leiden tot veel energieverlies.

Heb je (mag anoniem) voorbeelden? Laat me weten via 3dmens@gmail.com.

Vandaag? Neem 's afstand (derde positie) en kijk 's naar je team(s), is er sprake van of neiging tot groepsgestoordheid...., grijp dan in, je kunt erger voorkomen... 
 

maandag 21 mei 2012

Empatisch Luisteren

Stel je een plaatje voor waarbij je twee mensen tegenover elkaar ziet. De ene persoon op je plaatje is aan het praten. Je ziet als het ware een praatballonnetje boven de mond. De andere persoon luistert naar de eerste en je ziet een klein donker wolkje boven het hoofd. Dat donkere wolkje symbolieert hoe de persoon luistert....

Waar het hier om gaat is dat de ander lijkt te luisteren en mogelijk zelfs aanmoedigende knikjes geeft. Maar ondertussen speelt zich iets heel anders af in het hoofd. Er zijn gedachten die zorgen dat diegene eigenlijk niet meer is aangesloten (zie ook blog bericht Van Terugtrekken naar Intimiteit, deel 1).

Bovenstaande situatie is natuurlijk voor iedereen wel herkenbaar. Het overkomt je gewoon. Meestal bij discussies of bij gesprekken met een zekere mate van conflict zie ik het gewoon gebeuren. Terwijl de een zijn argumenten geeft is de andere (in het hoofd) al bezig met de tegenargumenten. Je kunt gerust stellen dat ik dit nu bijna elke avond zie op TV, waarbij alle lijsttrekkers zo'n beetje voorbij trekken. Veel inspiratie..., je ziet de muren gewoon optrekken en wat je niet ziet is dat één van de partijen in staat is om zich echt te verplaatsen. De één zegt wel iets, maar wordt door de ander niet ècht gehoord...(donker wolkje). Kijk maar eens wat de eerste reactie van de ander is, vaak sluit dat niet aan.

Empatie vindt, volgens Khen Lampert (in Traditions of Compassion, 2006), plaats als we onszelf tegenkomen in de geest van de ander. We nemen dan een realiteit waar die wordt gezien, gehoord en gevoeld door de ander. Dit wordt feitelijk al heel vroeg aangeleerd. Hoor maar eens wat een crêcheleidster- of leider zegt dat er gebeurt als een baby in een groep hard begint te huilen...


Empatisch Luisteren betekent dat je het standpunt van de ander probeert te begrijpen. Je hoeft het dan nog niet eens te zijn. Empatisch Luisteren is zodanig luisteren dat zowel de inhoud als de emotie wordt gehoord. Je kunt je met die informatie en energie verplaatsen en het zelfs 'meevoelen' (zie ook Percepties in 3D en Irritatie als Richting). Je luistert als het ware met je hart...en dat merkt de ander.
Hiermee raken we iets heel elementairs in menselijke communicatie...en dat is ook waarom ik voor de 3DMensen hier regelmatig op terugkom in dit blog, mensen willen begrepen en gewaardeerd worden. Dit is een kernbehoefte. Met empatie luisteren geeft mensen ruimte en lucht! Wanneer je daaraan voldoet bij een discussie of bij onenigheid, dan kun je daarna weer verder kijken naar de oplossingen.

Als je in staat bent om empatisch te luisteren en daarin kan toewerken naar de dynamiek van co-creatie, dan zijn er geen donkere wolkjes, dan is er geen verloren vitaliteit, dan is er geen onvrede.

Beetje 3DMens gevoel? Vandaag eens wat empatischer luisteren, kijk maar eens naar het effect...




Nog meer aanverwante artikelen?
Lees dan http://3dmens.blogspot.com/2012/05/emotionele-slavernij-of-bevrijding.html
of http://3dmens.blogspot.com/2012/02/de-derde-ruimte.html

  

donderdag 17 mei 2012

Hier is De Waarheid...

"Wie zoekt die vindt", luidt een bekend gezegde. Met dit verhaal (dat ik wel eens in trainingen heb verteld) wil ik je iets vertellen over de waarheid. Om de waarheid te ontdekken is dit verhaal zeker niet te lang.....
Stuur het vandaag vooral door aan iedereen die ook de waarheid wil weten....

Niet lang geleden kwam ik hem weer 's tegen...Een Zoeker, hij was bijna altijd op zoek naar de waarheid. Hij was ook wel 's niet op zoek, maar dan toch....was er weer zo'n moment dat ie ging zoeken. De waarheid was lastig te vinden. De waarheid veranderde steeds van gedaante en telkens als ie dacht hem gevonden te hebben was ie weer weg. De waarheid was een vreemd verschijnsel, want door die veranderingen kreeg de zoeker hem niet te pakken. Hij wist zich telkens te vermommen en werd daardoor onherkenbaar en tevens onvindbaar. Hij was overigens niet de enige zoeker, er waren er meer. Het patroon was duidelijk.....als een zoeker zocht en niet kon vinden, dan gaf ie op den duur op. Echter...de zoeker die ik tegen kwam hield vol. Hij was zelfs zo fanatiek dat ie de hele wereld afreisde en er was bijna geen plek meer waar hij niet had gezocht...
Op een halfbewolkte dag met een zacht warm briesje was de zoeker uitgeput van een zoektocht bij de kust. Hij nam even zijn rust in de luwte in een kleine duinpan. Hij keek om zich heen en er was niemand te zien. Hij deed zijn schoenen uit en liet zijn voeten het zachte zand voelen. Hij ging liggen en nu kon hij rustig wegdoezelen zonder te worden gestoord.
Maar...opeens werd ie wakker van wat geluid. Het waren geen meeuwen zoals ie doezelend had opgemerkt. Het was een oude man met een voor de zoeker vaag bekend gezicht. 
"Pfff wat kan jij lopen zeg" zei de oude man, "ik reis al jaren achter je aan, maar je was gewoon niet bij te houden. Zoekers, pfff altijd onrust, altijd weer gaan, altijd weer in beweging....ze kunnen niet stilstaan....Hoe kun je nou in 's hemelsnaam iets vinden?" De zoeker keek verschrikt op..."ik ben op zoek naar de waarheid en telkens is ie weg of vermomd en moet ik weer verder" zei de zoeker terwijl ie opstond. "Ik moet nu weer verder, want anders loop ik 'm weer mis" zei ie terwijl ie het zand van zich af schudde. "Wat een onrust voor je" zei de oude man. "Weet je wat? Kom eens rustig naast mij zitten", zei de oude man ietwat gebiedend.

De zoeker keek nog eens goed naar de oude man..."wie ben je?" zei hij en vervolgens "volgens mij ken ik je ergens van...". "Mmm dat kan wel kloppen hoor" zei de oude man, "je hebt mij wel vaker gezien, maar ik ben je gewoon niet opgevallen, je herkende me misschien niet of je wilde me niet herkennen..., maar ik zal je 's wat vertellen?" De zoeker luisterde en knikte aandachtig. "Ik ben de waarheid" zei de oude man. Een zonnestraal scheen fel tussen de wolken in het gezicht van de zoeker. Hij kneep zijn ogen samen en slikte. Hij keek tussen zijn nauwe oogleden door recht in het gezicht van de waarheid! Hij zag de goddelijke glans van liefde voor zich en hield zijn adem in. Zijn spieren verkrampten en zijn voeten drukten verder in het zand. Daarna ontspande de zoeker zich en voelde een warme bries niet van buiten, maar van binnen in hem.

"Als je eens ophield met zoeken..., dan zou je me ook steeds weer vinden" zei de waarheid. "Ik ben namelijk overal, ik ben in ieder levend wezen, in ieders geschiedenis, in ieders belevenis. Je kunt me met niets verwarren, ik ben in jou", zei de waarheid wijs.
Hierna praatten ze samen uren aaneen. De zoeker leerde alles wat zijn ziel eigenlijk al wist.
Na uren in de duinpan zei de oude man tegen de zoeker: "Nu ben jij zelf een drager van de waarheid, hou er rekening mee dat vrijwel niemand je zal herkennen. De meeste mensen durven de waarheid immers niet te zien, want dat neemt teveel verplichtingen met zich mee. De meesten willen liever met rust worden gelaten. Daarom blijven ze zoeken....Daarom zullen ze het niet vinden".
De zoeker stond op, pakte zijn schoenen en liep naar de zee. Hij keek nog een keer achterom en zwaaide met een glimlach op zijn gezicht en nog glanzende ogen naar de waarheid. Daarna keek hij naar de zee en wist....ik hoef niet meer te zoeken.

3DMens, zoek 's niet...kijk wat er dan gebeurt.



In komende blogs meer ruimte voor De Waarheid...als je dat aankan...
Meer interesse in metaforen, gedichten en verhalen, lees
Het Kasteel
Gedicht voor iedere 3D denker
Ben jij al neushoorn?





(plaatje van bes2012)
(bron: vrij naar P. Weisfelt, de Bestemming van het Systeem, 2007)

woensdag 16 mei 2012

Emotionele Slavernij?

Een onderwerp waar de meesten zich wel in herkennen is dat we ons ongemakkelijk voelen als we ons verantwoordelijk voelen voor de gevoelens van anderen. Oftewel Emotionele Slavernij.

We menen dat we constant bezig moeten zijn om het anderen naar de zin te maken. Als iemand anders aangeeft even niet happy te zijn, dan voel je je al ongemakkelijk worden en wil je er het liefst wat aan doen. Herken je dat?
Het effect is dat jezelf  'harder werkt'. En dat fenomeen kennen we ook bij coaching. Veel coaches hebben zelf last van het redders-syndroom. Niets mis mee, mits je maar beseft dat er grenzen zijn en nog zoiets als eigenaarschap en de wensen van je cliënt en niet van jezelf.

Coachende manager?
Toch sluimert er emotionele slavernij. In zekere zin hebben coachende managers hier ook mee te maken. Stel je maar voor dat je iemand in je team met veel geduld en aandacht hebt ingewerkt en dat er een band is ontstaan. Je herkent wat van jezelf terug in die ander en je werkt samen hard om bepaalde doelen te halen. Je krijgt veel erkenning voor jouw hulp en er is sprake van wederzijds welbevinden. 3DMensen zijn systeemdenkers, dus je weet al waar ik naartoe wil..., want in die wederzijdsheid zit ook afhankelijkheid verborgen (Drama Driehoek). Die afhankelijkheid kan neigen naar een vorm van slavernij. Het wordt een onbewust deel van je relatie. Het begon met aansluiting, mededogen, inspiratie en wordt misschien stilaan sleur....Hier ontstaat de emotionele slavernij, want de manager gaat zich ook verantwoordelijk voelen voor de gevoelens van de medewerker en wellicht ook andersom...

Als je je hiervan bewust wordt en je beseft de prijs die jij moet betalen om die verantwoordelijkheid te nemen voor die gevoelens. En jij voelt dat je daaraan telkens tegemoet moet komen, dan kan dat wel eens ten koste gaan van jezelf. Want wat is eigenlijk jouw behoefte (de eerste dimensie, zie Irritatie als Richting)?

Om van die emotionele slavernij af te komen kun je een opmerking plaatsen als: "dat is dan nu jouw probleem" en lucht dat op? Je voelt je in elk geval niet meer verantwoordelijk! Het ontworstelen aan die slavernij gaat gepaard met gevoelens van schuld en schaamte. Tevens loop je een groot risico om het ongenoegen van de ander op je nek te halen. Rosenberg schrijft in zijn boek Geweldloze Communicatie dat dit de Onhebbelijke Fase is: Verwarring om de eigen gevoelens en de effecten die het heeft op anderen. Van belang is in deze fase dat je nog moet leren begrijpen dat de Emotionele Bevrijding meer betekent dan je eigen behoeften uiten!

Wanneer dan Emotionele Bevrijding? Dat kan als je reageert op de behoeften van anderen zonder je eigen angsten, schuld of schaamte. Dat is bevrijding! (dat is namelijk de derde dimensie, zie ook Irritatie als Richting, zie link boven). Je kan dan verantwoordelijkheid nemen voor je eigen behoeften en intenties, maar doet dat niet voor anderen. Hiermee worden ook niet meer je eigen behoeften bevredigd ten koste van anderen. Emotionele Bevrijding betekent dan dat je aangeeft wat jij wil en ook rekening houdt met de ander. In de Transactionele Analyse spreken we dan over Volwassenheid-communicatie of de Winnaars Driehoek. Hierover zul je in nog komende artikelen meer gaan lezen.

En nu? Kijk komende dagen 's van wie jij emotioneel bevrijdt moet worden....wordt spannend...



(vrij naar Rosenberg, Geweldloze Communicatie, Hfst 5,
bron van plaatje weblog BalansU)






zondag 13 mei 2012

Van Terugtrekken naar Intimiteit, deel 3

In deel 1 besprak ik Terugtrekken en in deel 2 Rituelen. In deel 3 van deze zesdelige serie nu Tijdverdrijven.

Waar het hierbij om gaat is dat mensen letterlijk hun tijd verdrijven door over 'koetjes en kalfjes' te praten. Het is een veilige manier van praten en sluit haast onopvallend aan op de eerdere Rituelen. In die zin is het ook vertrouwd, maar wel minder 'vastgelegd' als een Ritueel. Het Ritueel verloopt doorgaans haast automatisch, maar bij Tijdverdrijven is sociaal babbelen gerelateerd aan een nog niet vastgelegd onderwerp. Het zal dus meer moeite kosten en je zal meer je aandacht erbij moeten houden over wat anderen zeggen. Het 'weer' bespreken is wel erg herkenbaar en oppervlakkig. Bij Tijdverdrijven kun je ook eigen onderwerpen zonder al te sterke lading inbrengen, zoals het verkeer of ook spannend: dat je geen parkeerplek kon vinden...Maar het kan al fout gaan als je je aandacht er even niet bijhebt en bijvoorbeeld iets herhaalt of vraagt wat net is gevraagd.
Kenmerk is dat het over onderwerpen gaat die niet echt een actie of een bepaalde mate van hechting (aan elkaar) inhouden. Hier wordt welliswaar voorzichtig afgestemd voordat (onbewust) besluit wordt genomen voor een intiemer contact.

Toch levert het al aardige strooks op. De één: "Hoe ben je hier gekomen", de ander: "met de fiets", de ander weer: "oh goed hoor, dat is sportief". Hup een strook te pakken! De strooks zijn er wel, maar nog van beperkte kwaliteit. De strooks zijn meestal positief, maar wel minder voorspelbaar dan in een Ritueel.

Dit onderdeel van onze behoefte aan tijdstructurering is wel haast een noodzakelijke, omdat het een indruk geeft van de onderlinge verstandhoudingen. Wat ik vaak bij een training zie gebeuren is dat deelnemers (na een eerder Ritueel of Tijdverdrijven voorafgaand aan de start) naast elkaar willen zitten in de training. En vaak zelfs nog de eerste oefening samen willen doen.
Het volgende onderdeel van Tijdsstructurering dient zich namelijk al aan: Activiteiten. Dit komt in deel 4.

Vandaag 's opletten hoeveel tijd je doorbrengt met Tijdverdrijven. En waar gaat het dan over? En wat levert het op voor daarna?

donderdag 10 mei 2012

Teams met energielekkage, deel 4

In de zesdelige reeks over energielekkages in teams is dit deel 4. Ik bespreek hier het fenomeen groepspolarisatie (onderin tref je de links aan naar de eerste drie delen).

Als in groepen besluiten moeten worden genomen, dan hebben de mensen in de groep de neiging om de besluitvorming extremer te trekken, dan men doorgaans als individu zou toelaten. (ik zie trouwens net het journaal (8 mei als ik dit schrijf...) met een fragment uit Oude Pekela waar een groep jongeren een Asielzoekers centrum wilden aanvallen, hoezo groepspolarisatie...)
Mensen in groepen maken (onbewust) keuzes om hun oordeel doorgaans of conservatiever of juist riskanter te maken. In een groep kun je dus voorspellen dat er meer risico's worden genomen, omdat gedeelde risico's nu eenmaal de indivuele risico's kleiner maken. Deelnemers in een groep willen anderen nu eenmaal niet afvallen en maken onbewust een risico-inventarisatie.

Een voorbeeld is de roddel (wat netter...vervormde beeldvorming) over iemand in het team. Andere teamleden en zelfs de manager worden door een overtuigende inbreng beïnvloed. Partij kiezen doen mensen vaker onbewust en kiezen voor de kant die het minste gevaar voor zichzelf betekenen. Dit gebeurt ook als teamleden een andere eigen mening hebben, maar kennelijk onder sterke invloed staan. Polarisatie is ontstaan en de oordeelsvorming wordt extremer. Voor degene over wie de roddel is verspreid wordt het moeilijker om 'eraan te ontsnappen'. Gevolg is devitalisering in het team, want 'dit kan iedereen overkomen als je die en die tegen je hebt'. Effect daarvan is angst om fouten te maken en dus onveiligheid in het systeem. Dit eindigt meestal negatief voor het individu en voor het team. De manager moet voldoende competent zijn om dit fenomeen te overstijgen (lees evt ook 3D Beeldvorming bij Roddel).

Dit noemen Myers & Bishop (1970) het Risky Shift Phenomenon. In hun onderzoek keken ze naar de effecten bij studenten die raciale vooroordelen hadden. Ze lieten ze met elkaar discussiëren en ontdekten dat daarna de vooroordelen alleen maar waren toegenomen. Andersom deed zich hetzelfde voor: studenten die weinig of juist geen vooroordelen hadden werden na de discussie juist milder in hun overtuiging. Uit andere onderzoeken bleek dat hoge risico-nemers meer zelfverzekerheid zijn en anderen beïnvloeden om ook grotere risico's te nemen. Sociale status in groepen wordt ook gerelateerd aan grotere risico's nemen wat weer effect heeft op anderen die daardoor geneigd zijn om lagere risico's te mijden. Tevens worden grotere risico's genomen door een grotere spreiding van de verantwoordelijkheid. Mensen in groepen hebben onbewust vaak emotionele banden en ervaren minder angst door de gedeelde risico's.

Waar de energie lekt in dergelijke processen (oa. besluitvorming) in groepen is dat mensen vaak pas achteraf een helder beeld krijgen van hun rol en aandeel en de werkelijke beïvloeding die heeft plaatsgevonden. Er speelt (zoals je hierboven leest uit de onderzoeken) altijd macht mee. Waar macht speelt is uiteraard ook onmacht. Polarisatie draait feitelijk om machtsprocessen. Hier kennis van nemen en bewustzijn op hebben is een voorwaarde voor het vitaliseren van mensen in teams en dus voor de 3DMens. Dit vraagt van de leiders enig volgerschap en van de volgers enig leiderschap. De energielekkage wat betreft groepspolarisatie kan als minder worden ervaren als de groep geleerd heeft naar elkaar te luisteren, emoties er mogen zijn in het benoemen van de effecten (deelnemers staan goed in contact met zichzelf), macht en onmacht zijn versmolten tot bewustzijn in het moment (oa.Volwassenheid en Kracht) en ruimte is voor onderzoek.

Kijk dit filmpje als je vandaag nog een risico wil nemen met een positieve afloop...



Deel 1, Abilene Paradox, iedereen doet mee, maar niemand wil het echt...
Deel 2, Groepsdruk of Conformiteitsdenken
Deel 3, Vijanddenken


(bron plaatje Twittermania)

dinsdag 8 mei 2012

Wil je wat meer Drama?

Wil je wat meer DRAMA op je werk? Nou dat is niet zo moeilijk...toch? Gewoon op het rode knopje drukken....(zie straks na het lezen het filmpje verderop welk effect dat kan hebben....)

Stel je voor dat je een vest aan hebt met daarop allemaal rode knopjes. Kijk 's hoe vaak iemand anders bij jou (op een dag) op een rood knopje drukt. Dat merk je doordat iemand iets zegt waar jij door 'geraakt wordt' (figuurlijk). Het vergt wel een bewuste alertheid en dus goed je aandacht bij jezelf.
Iedereen heeft wel die ervaring dat iemand je iets zegt (kan bv kritische feedback zijn) en dat er even een siddering door je heen gaat (lees ook Irritatie als Richting of Inpluggen en Uitpluggen). Dat is feitelijk een rode knop op dat vest die wordt ingedrukt. Je lijf geeft dan een boodschap af. Je voelt dat iemand 'iets' bij je teweeg brengt....

Pijnlijk..., alleen eigenlijk gaat er een interne alarmbel af die wat zegt over wat je nog te leren hebt. Klinkt misschien vreemd, dat weet ik, maar dat alarm zegt iets over jouw schaduw. Met dit in je gedachten kun je het lichamelijke effect dat je ervaart zien als een katalysator voor persoonlijke groei. Het gaat om een aspect van jezelf dat je misschien lang geleden hebt verborgen, omdat het er niet mocht zijn (lees ook Het Kasteel). Het gaat niet letterlijk om datgene wat iemand je zegt, maar om de boodschap die erachter schuil gaat. Die boodschap moet je proberen te ont-dekken en er eigenaar van worden. Dan zul je met wat oefening en geduld merken dat je minder vaak op dat rode knopje zult reageren. Je wordt milder en durft eerder stil te staan bij het feit dat een ander dat met je doet.

Dus doe vandaag je vest met rode knopjes aan en ga op pad. Stel je open voor anderen om wat te drukken....Kijk wat de rode draad is in de boodschappen die je ontvangt. Misschien zit daar een thema achter wat voor jou nog verder ontdekt kan worden (uit je schaduw). Dus vandaag 's wat meer 3Drama? Kijk nu het filmpje...het is toch zo eenvoudig om wat drama toe te voegen.... 
 

zaterdag 5 mei 2012

De Waarheid achter (3D)Mens sana in corpore sano

(3D)Mens Sana in Corpore Sano. Ja.... als je alles in 3D wilt bekijken moet je ook 's stil staan bij deze gevleugelde uitspraak. Deze wijze woorden van de Romeinse dichter Juvenalis worden vaak vertaald als:
"een gezonde geest in een gezond lichaam".

De uitspraak rechtvaardigde menig drill sergeant of jaren 60 sportdocent om stevige oefeningen met recruten of zogezegd studenten te doen. Tegenwoordig zijn opleidingsbedrijven nogal eens bezig met lichaam èn geest en gebruiken deze uitspraak graag in hun uitingen en of logo. De 3DMens kijkt even wat dieper en daarom de Waarheid achter dit citaat en helaas is die toch echt anders...

Juvenalis schreef satires. De 'bekende' spreuk hierboven is slechts een zinssnede van het volgende citaat:
"Orandum est un sit mens sana in corpore sano". In het nl betekent dit: "Het zou mooi zijn als er in een gezond lichaam ook een gezonde geest zou schuilen".

Dit was echter niet bedoeld als lofuiting, maar als een cynische aanval op de romeinse lichaams (fitness) cultuur. Juvenalis had namelijk een gruwelijke hekel aan al die gespierde torso's. In modern nederlands zou je het kunnen vertalen als "het zou toch leuk zijn als die spierbundels ook nog konden nadenken".

En met deze Waarheid kun je beter nog maar 's nadenken over deze beroemde uitspraak.....

PS komende weken meer artikelen over lichaam èn geest....Word of blijf vaste lezer....

(Oorspr. Georg Büchmann, Geflügelte Worte, 1991)



vrijdag 4 mei 2012

Irritatie als Richting

Iets op je werk irriteert je. Je hebt bv een inhoudelijk gesprek en er is sprake van een irritatie door wat de ander zegt...de irritatie werkt langzaam door in het gesprek en je 'bent er niet helemaal meer bij'.
Zullen we dat 's in 3D bekijken?

De Eerste Dimensie: Eerst 's ervaren wat die irritatie nu echt is? In de eerste positie (de IK) onderzoek je welke emotie (irritatie is boosheid) en waar het zich bevind. Wat is het lichamelijke effect dat je ervaart? Waar zit het of waar uit het zich? Hoe bouwde het zich op? Duurde het lang/kort? Zo sta je stil bij de emotie. Maar wat zegt die emotie je? Wat is de boodschap achter jouw irritatie? Je mag de ander niet verantwoordelijk maken voor jouw irritatie, het is een aanleiding, maar niet de oorzaak dat je irritatie hebt. Dat wat een ander doet en wat jij daarbij iets ervaart is nl. nooit de oorzaak!
In welke behoefte wil je worden voorzien? Onderzoek welke gedachte feitelijk wordt getriggerd. Dus welke opvatting wordt geraakt? Wat er gebeurt is dat je het contact even verliest met die ander. Je ervaart iets, dat haalt je weg in het contact met die ander. De irritatie neemt het even 'over' en bepaalt de richting. Je bent wèl in contact met jezelf als je het bewust ervaart en gaat inzetten in de interactie op dat moment. Doe je dat niet en bedenk je je om daar later op terug te komen, dan kan het een 'lek' worden en je vitaliteit en je relatie beïnvloeden (meer weten over wat er in je brein gebeurd? Lees Brein en plasticiteit).

Hierna de Tweede Dimensie: De ander of de tweede positie (de JIJ). Ziet of weet de ander dat jij een irritatie ervaart? Wat merkt de ander ervan? Beseft de ander iets? Door te benoemen (welk effect het op je had en de vraag te stellen) zorg je ervoor dat de ander bewustzijn heeft op welk effect 't heeft. Coachend werken betekent dat je dit beheerst. Je kent dit principe en doet een poging om in verbinding te blijven. Door het effect te bespreken met elkaar ontstaat weer verbinding en een sterk hier en nu mechanisme. Hier kunnen beiden van leren! Door de check te doen bij de ander kan er ineens beweging zijn. Je gaat dan zeker los van de inhoud en bent met de ander op een andere laag in contact.

Daarmee kom je in de Derde Dimensie: Wat doen jullie nu samen? Wat levert dit voor jullie beiden op? Wordt de behoefte voldoende duidelijk? Dit geldt voor beiden, want het gaat niet om win-loose, maar win win! Als beiden dit ook echt zo ervaren kun je spreken van een leermoment. Dat heeft gelijk effect op jullie vitaliteit en oprechte verbinding!
De irritatie geeft jullie (samen) richting!

Wat nu als de ander wel dat besef krijgt van jouw irriatie, maar zich er geen rekenschap van geeft. Je krijgt gelijk een excuus of een soort van uitleg of verdediging. Dit is een teken van 'lekkage'. Kennelijk is het lastig om de verbinding te herstellen. Je kunt dan voorspellen dat er geen richting ontstaat. De derde dimensie wordt niet bereikt. Er ontstaat verwijdering als tegeneffect van verbinding en energieverlies doordat het 'ergens blijft hangen'. Dat gaat ten koste van de (wederzijdse) vitaliteit!

Alleen...oordeel niet te snel. Als jij eigenaarschap neemt van wat het met je doet en de ander doet dat niet, dan kan het werkelijk zo zijn, dan de ander hier nog iets heeft te ont-dekken. Als 3DMens....Wat kun je doen? Is het iets dat zich bij herhaling voordoet, zoek dan toenadering door aan te geven wat je (regelmatig) ziet gebeuren en 't effect wat het heeft op jezelf te benoemen. Gebruik de 3DStappen: herkennen (is iemand zich bewust?), erkennen (aandacht geven, stil staan bij de bedoeling en betekenis) en verkennen (van de wederzijdse wensen, meningen, belangen voor de toekomst). Met deze stappen kun je weer samen richting bepalen. Succes.
Lees ook
Verborgen Heden
Conflict in 3D, deel 2
De Derde Ruimte
Projectiemechanisme

woensdag 2 mei 2012

Magische Oplossing

Nee, niet direkt denken aan een poedertje vermengt met vloeibare stof...Een soort toverdrank. Een drank die je inneemt bij een probleem...en dan lost het probleem als vanzelf op. Nee, dit artikel gaat over Miskenning. Miskenning wordt beschreven als het onbewust negeren van informatie die relevant is voor de oplossing van een probleem.

Wat hiermee wordt bedoeld? Voorbeeld:

Een leidinggevende wil er vanaf zijn om ieder jaar de roosters voor de meivakantie te maken. Hij weet vantevoren dat dit een lastig onderwerp is voor de teamleden. Waar het in een deze situatie om gaat is dat medewerkers zelf leren om voor dit onderwerp verantwoordelijkheid te nemen. Wat gebeurt er als de leider zegt het niet meer te willen doen? Op dat moment blijkt dat er relatief veel medewerkers min of meer een onprettig gevoel ervaren, maar dat nog 'inhouden'. De leidinggevende kan dus wat verzet verwachten....Daar gaat miskenning over.

Wat feitelijk gebeurt is dat de interventie van de leidinggevende 'niets doen' een beweging creëert om een 'oude rol' op te roepen, nl een Kind rol bij de teamleden. De Kind rol heeft verwachtingen tav de Ouder (leider) en even klopt die verwachting niet. De Ouder is passief en dan wordt het Kind actief (bv door verzet) of nog passiever (hopen dat de leider het weer alsvanouds gaat doen). Feitelijk doet zich een probleem voor (storing). De manier waarop mensen automatisch reageren op een dergelijk probleem is vaak al vroeg in het leven vastgelegd. Zo ook nu. Degene die hierbij irritatie ervaart en besluit hier niets mee te doen en bv zwijgt hoopt op een Magische Oplossing. De Magische Oplossing betekent dat iemand vanuit de Kind rol vertrouwt op 't eigen Script (*). Het Kind deel gelooft nl dat 'het vanzelf overgaat'. Dus geen actie nemen is het besluit. Hiermee wordt de eigen invloed miskent. Het is zelfs zo dat de irritatie zich kan gaan opbouwen en disproportioneel wordt. Er ontstaan oordelen over de persoon (leider) en het projectiemechanisme en inpluggen en uitpluggen mechanisme werkt. Hier is sprake van een Miskenning. Zonder het zich goed zelf te beseffen wordt (niet) gereageerd in het hier en nu, maar feitelijk herhaalt iemand iets uit 't verleden en wordt geen verantwoordelijkheid genomen. De leider heeft dan te maken met medewerkers die zich beter voelen bij de 'oude rol' en dus de roosters niet zelf gaan maken. De leider moet een bittere pil slikken en echt moed houden, want anders gaat ie in op het appel. Tijd nemen voor verantwoordelijkheid nemen van teamleden is van belang. Deze storing vergt discipline, overleg, geduld en enige mate van Volwassenheid. 

3DLeiders weten daarmee dat er nog een optie is om te reageren op het probleem (leider maakt bespreekbaar om rooster niet meer te maken). Namelijk als medewerkers reageren vanuit Volwassenheid, waarbij iemand volledig gebruik maakt van het volwassen denken, voelen en handelen om een probleem aan te pakken. Door te vragen, te onderzoeken en samen te ont-dekken hoe het bij een probleem (in dit geval zelf geen verantwoordelijkheid nemen om rooster te maken) werkt. Het mechanisme rondom 'eigenaarschap' wordt een stuk duidelijker in een Volwassen interactie. Nu worden de Volwassen vermogens benut en zijn er echt magische oplossingen mogelijk. De leider leert zijn team te leren en te ont-dekken wat eronder schuil gaat. Leer dus bewustwording van die Miskenning te bespreken. Met kleine stappen beginnen grote bewegingen....

Wat wil jij nu echt 's magisch oplossen...?

(*) = een persoonlijk levensplan, waartoe onbewust op jinge leeftijd wordt besloten als reactie op interne en externe ervaringen, eindigend in een onbewust gekozen en vastgestelde uitkomst (E. Berne)

dinsdag 1 mei 2012

Van Terugtrekken naar Intimiteit deel 2

In een lounge ruimte in een hotel zitten verspreid vier mensen. De mensen kennen elkaar niet en wachten tot ze door de trainer worden opgehaald voor een meerdaagse training. De mensen zitten los van elkaar aan tafeltjes. De één heeft een kopje koffie in de hand en doet er suiker bij en kijkt wat gedachteloos op een telefoon, de ander leest wat in een map. Nog een ander staart naar buiten en nog iemand buigt voorover en rommelt in een tas. Een man loopt de ruimte binnen, gaat bij een van die mensen staan en zegt: "komt u ook voor de training?" "Ja" is het antwoord. "ok, is dat de training coachen voor managers?", "Ja" , "ja daar kom ik ook voor, zal ik me vast voorstellen ik ben ....." (de ander veert omhoog steekt hand uit en beiden geven elkaar de hand).

Herkenbaar?

In deel 1 heb ik Terugtrekken besproken. In het voorbeeld van hierboven kun je spreken van Terugtrekken, totdat iemand zich voorstelt. Ik maak nu de stap naar de Rituelen. Want wat er daarna gebeurt is feitelijk een ritueel.
Rituelen zijn transacties waarbij we precies weten wat wordt verwacht. De rituelen binnen de Tijdstructurering (= de wijze waarop wij vanuit onze basisbehoefte aan structuur onze tijd doorbrengen) omvatten alle patronen die we (onbewust) van elkaar verwachten. Het gaat om voorspelbare transacties. In dit artikel heb ik het niet over de Rituelen die we met elkaar hebben als het gaat over huwelijken, feestdagen (Koninginnedag), jubilea, afscheid, etc. , maar over begroetingen.

Er zijn geen duidelijke afspraken voor, toch doen we 't. De begroeting is een ingesleten handeling die vaak al vroeg is vastgelegd ("kom..., geef tante is netjes een handje..."). De handeling is nu voorgeprogrammeerd. Een hand geven, kussen, knikken, buigen etc. Je weet soms precies welke begroeting je bij wie moet doen, de ene een kus, de ander een hand, weer een ander een 'hug'. Rituelen vormen een elementair onderdeel van ons bestaan. Voor een (rituele) begroeting helpen we elkaar aan strooks met relatief lage waarde. Het zijn immers bijna reflexen. Gewoon "hallo" horen en die beantwoorden met een "hallo".
We ontlenen dus aan een begroetingsritueel geen echte grote waarde, maar als het wordt gemist, dan kan dat (bij herhaling) tot negatieve gedachten leiden. Want je kan dan tot conclusie komen dat er geen nader contact kan komen. Ik maakte het als kind ooit mee dat een schoolmeester mij (in de euforie waarschijnlijk) oversloeg met het geven van een hand toen we met 't schoolteam iets hadden gewonnen, nu 36 jaar later weet ik het nog! Auw dus....!

Goed dus om mee te doen in die rituelen. Het levert positieve strooks op. En nog wat: (onbewust) hou je het bij! Er gebeurt wel degelijk iets meer dan bij Terugtrekken als het gaat om strooks. De investering in kwetsbaarheid is bij Rituelen nog laag, want de strooks zijn nog gering qua intensiteit. maar de spaarkaart doet wel zijn werk.

3DMens... vandaag? Kijk 's hoeveel tijd je besteed aan allerlei rituelen met anderen (tel ook je telefoontjes mee, de kassajuffrouw, de buurman, je klant, je leverancier....Busy day..?