ZOMERCOLUMN: Veilig van start in je team

Na de vakantie starten we over het algemeen snel weer op met ons werk. Wetenschappers zeggen dat je in 3 tot 5 werkdagen weer je normale routines hebt. Je start weer op met je collega's. Als het goed is met nieuwe energie. Dan komen je eigen routines weer en gaat die nieuwe energie al snel verloren. Ik hoor regelmatig dat dezelfde irritaties als voor de vakantie weer terugkeren.

Feedback, jippie!

Daarom is het een goed moment - om juist met die nieuwe energie - te laten merken dat je sommige routines anders aanpakt. Je kunt het beste veilig starten door gelijk als er wat irriteert dat te melden. Als mensen mij vertellen over hun onveiligheid in een groep, dan is de bron daarvan vaak zichzelf. Begin dus met het geven van feedback zodra je merkt dat bepaalde routines (die een irritatie geven bij je) te melden. Doe dat niet verwijtend 'oh begint het gezeik weer', maar doe dat positief. Ik (be)merk / ik ervaar / ik zie / ik voel / ik hoor en dan benoem je het specifieke gedrag van iemand met het effect dat dat op jou heeft. Vraag gelijk of iemand het herkent (vaak wel, maar als ontkent wordt, dan is er werk aan de winkel...) en wat je graag zou willen.

De onveiligheid (de irritatie) niet benoemen is verstoppertje spelen! De meeste conflicten (die ik coach) in teams zijn op basis van stilzwijgen of onbenoemd of verkapt benoemen van gedrag. Juist die gedragingen met elkaar bespreken geeft een team INZICHT in elkaars kwaliteiten en capaciteiten.

Iedereen is kwetsbaar  

Door zaken te bespreken voelen we ons kwetsbaar. Ik ken niemand die dat niet is, en als je iemand kent die dat wel is of zo voordoet, dan is dat heel knap (gespeeld) of misschien toch sprake van pathologie?

Voorbeeld
Tijdens een training met leidinggevenden merkte ik een constante strijd met één deelnemer. Mijn woorden werden gewogen, mijn gedrag bekritiseert. Werkelijk op alles kwam kritiek terug. Ik kreeg de neiging om dat te verdedigen. Ik voelde me kwetsbaar worden. De deelnemer liet zich door niemand in de groep iets zeggen. Mijn gevoel wees mij de weg. Bij een reflectiemoment voelde ik me echt ongemakkelijk toen die deelnemer niet op zichzelf reflecteerde maar op anderen. Ik luisterde niet meer en waagde het om diegene te onderbreken. Ik zei 'ik merk dat ik niet meer naar jou luister. Dat vind ik vervelend. De reden is mijn irritatie die ik voel. Dat roept het in mij op, LET OP dat is iets dat het vooral over mijzelf zegt' en vroeg toen 'merk jij dat ik niet meer luister en geïrriteerd ben?'  

Vervolgens viel er een stilte en kon ik aan het gezicht zien dat diegene wat aangeslagen was. Na de oefening die we vervolgens deden kwam die persoon naar mij toe en zei 'het lijkt wel of ik de hele oefening net heb gemist, ik was van slag over jouw opmerking. Het is behoorlijk bij mij binnengekomen...' Ik zei 'dat is een mooi teken, je bent aan het leren...'.

Veiligheid neemt toe als verborgen conflicten zichtbaar (mogen) worden. Jijzelf moet in beweging komen. Als je binnenkort weer aan het werk gaat, let er dan eens op bij wie je wel en niet feedback durft te geven. Noteer de namen (wel en niet) en reflecteer dan waarom je je bij de één inhoudt en bij de ander wel durft. De reden waarom je je inhoudt is de reden waarom het veiliger kan worden. Veel succes.