De Team Anatoom en Code Rood

Nee hoor... geen nieuw vak aan een medische faculteit. Toch... met het nieuws tegenwoordig over misstanden in ziekenhuizen (oa. recent AMC en UMC) en verder...(waar niet denk ik soms) wil ik De Team Anatoom weer gebruiken. Deze term kwam een aantal jaren terug ter sprake omdat ik vrij veel tijd besteedde om een team (afdeling) diagnose te stellen. De leiding en later de medewerkers vonden dat ik erg zorgvuldig te werk ging. Met 'de precisie van een anatoom' zei iemand. Dat was toen wel nodig, want wat was het geval?

Vervreemding

De leidinggevende kende ik. Hij zat eerder in mijn leiderschap programma 'De Wet van de Leider'. In dat programma zat onder andere een tweedaags thema over 'vervreemding'. Hij zei dat er 'ernstige ontwikkelingen' waren. Hij gebruikte het woord 'vervreemding' om aan te geven dat enkele onderdelen in zijn afdeling waren 'vervreemd' van de organisatie en zijn visie. Ik had een dergelijke casus gebruikt in het leiderschapsprogramma en hij moest er gelijk aan denken.
Nu was hijzelf en zijn afdeling verzeild geraakt in een dergelijke casus. Hij vroeg om hulp. Heel langzaam - en dat had zeker een jaar geduurd - was de sfeer grimmig geworden. Er werden mensen gemeden, geïsoleerd, gepasseerd en zelfs frauduleuze handelingen verricht in procedures om mensen (die verantwoordelijk waren) zwart te maken. Dus ook gepest!

Angst cultuur 'Code Rood'

In onze intake (met zijn twee leidinggevende collega's) omschreef hij de sfeer als angstig. In een angst situatie 'vervreemden' mensen zich van elkaar. Je ziet het nu ook in de maatschappij. Meer polarisering, minder dialoog, meer strijd en het lijkt erop dat je 'partij' moet kiezen. Wat ook opvalt is dat 'je het niet alleen kan'. Allemaal tekens aan de wand van vervreemding. Vervreemding is het gevolg van angst. Angst geeft stress en heeft effect op een gezonde ontwikkeling. Er zijn genoeg voorbeelden (zeker in mijn werk) van angst culturen in meer en mindere mate, maar dit was Code Rood. De symptomen waren ernstiger dan ik aanvankelijk dacht.

Waarvan vervreemden jullie?

De hele tijd praten over angst (in een team) is nou ook niet echt behulpzaam, dus de vraag waarvan ze aan het vervreemden waren bood een mooie ingang. Het antwoord was eenduidig: van elkaar! In de afdeling waren (groepen) mensen elkaar volledig kwijtgeraakt. De communicatie was soms zelfs stopgezet. Dit verliep soms nog schriftelijk of per voice mail. Verjaardagen werden 'overgeslagen', mensen mochten niet mee op training of uitjes, medewerkers kregen te laat een uitnodiging voor een meeting, etc. etc. (dit zijn slechts 'milde' voorbeelden). De vervreemding had een groot effect op de leiding. Zij gaven toe dat de eerder gegeven autonomie en zelfregulering de diepere onderstroom van polarisering had geraakt.

Ontrafelen en ontraadselen

Het werd duidelijk dat veel energie wegvloeide naar die benauwende onderstroom. Iemand voelde zich geroepen om de misstanden bij de leiding te bespreken. De leiding had het eerder afgedaan met juist het 'eigen vermogen' om zaken zelf op te lossen. Daarvoor was de energie al opgebruikt.
Met de drie dimensies van 3DMens: Vitaliteit, Creativiteit en Bewustzijn werd tijdens diverse sessies met alle betrokkenen het probleem ontrafeld (en daarmee ook ontraadseld). De diagnose stellen maakte deel uit van het 'leerproces'.

Groen en Rood gedrag

De Team Anatoom kon zijn werk doen! Dit vroeg uiteraard om zorgvuldigheid en vooral precisie. Met veel geduld, een juiste timing, kleine stappen in vertrouwen en vooral veel ruimte voor de gevoelens die er leefden veranderden de 'tekens aan de wand' ten gunste van de mensen en de (goede) zaak waar ze voor stonden. De negatieve krachten konden positief worden, niet altijd zonder slag of stoot, maar er kwam ruimte om het volle potentieel weer te zien. Code rood werd code groen. Er werden 'borgings' afspraken gemaakt en geregeld aandacht geschonken aan 'groene' en 'rode' gedragingen.
Meer lezen over Team Anatomie? Tik 'team anatomie' in het zoekveld op www.3dmens.nl en je hebt ruim 20 artikelen van verrassende inkijkjes in het lichaam van een mens of uuh nee teams...

Opdracht: kijk eens naar je eigen team/groep waar jij momenteel in werkt ...., wordt daar het volle potentieel benut? Stuur je antwoord naar info@3dmens.nl

Orgenogram van een Organisatie

Systemisch Indruk
In februari schreef ik al over een Orgenogram (zie Orgenogram van een organisatie). De 3DMens gaat over de driedimensionale werking van ons gedrag in systemen. Gedragingen zijn deels bewust, maar een groot deel is onbewust. Toch zijn die onbewuste gedragingen bijzonder interessant. De baan die je bijvoorbeeld hebt of zoekt wordt gek genoeg al in je onbewuste gekozen. De organisatie waar je je hebt aangesloten of nog wilt aansluiten heeft namelijk al 'systemisch indruk' op je gemaakt. En dat geldt niet alleen voor personeel, maar ook voor de cliënten, businesspartners, leveranciers etc.

Een orgenogram...?
Maar heb je eigenlijk wel een 'landkaart' van dat systeem? Weet je eigenlijk waar je je echt mee verbind? Als een genogram een uitwerking van de familie van herkomst is, dan is een orgenogram een uitwerking van de organisatie van herkomst. Stel dat je die 'landkaart' in 3D krijgt voordat je aan iets begint, wat betekent dat dan voor je functioneren? Voor je persoonlijke groei, voor je bijdrage, voor je invloed? Vaak weten we het niet eens echt goed van onszelf of het eigen (familie) systeem, laat staan van de organisatie. Is het aan de voorkant net zo authentiek als aan de achterkant? De 3DMens leert je kijken naar beide.

CV van het bedrijf
In mijn eerste artikel heb ik mij beperkt tot het benoemen van het in kaart brengen van de onzichtbare winden die door het bedrijf (maar team mag ook) waaiden. Waar werden in het verleden de medewerkers blij van of juist ziek? Ik benoemde de quick reference card die je eigenlijk zou moeten hebben voor je je besluit neemt. Een soort CV van het bedrijf, maar niet alleen de mooie voorkant, maar ook de mindere achterkant, het fundament dat eigenlijk verborgen ligt. De elementen die in het licht staan èn in de schaduw. Welke

Mijn favoriete surfspots in ZW Portugal..
in 3D....of toch 2D?

krachten en tegenkrachten werk(t)en er? Hoe is het welkom geregeld? Hoe is het afscheid geregeld? Wat mag er wel en niet naar buiten? Hoe wordt er ècht over klanten, medewerkers en leiding gedacht en gesproken? Wat gebeurt er bij conflict, wat gebeurt er met oordeel, wat motiveert, wat brandt op, is samenwerking authentiek of zijn er Spelletjes? Worden de liefdeswetten gerespecteerd? Hoe werkt de macht en de onmacht, wat zijn de geboden en de verboden? etc.

Zicht op de dynamiek
Bij het maken van een orgenogram komt nogal wat kijken. De bovenstaande vragen geven een tipje. Het hele plaatje is lastig te krijgen en wordt vantevoren nooit echt duidelijk. Dat plaatje krijg je pas als je erin zit of eruit stapt. Toch kom je al een heel eind als je goed in contact staat met jezelf (eerste dimensie bij 3DMens). Dat betekent dat je je bewust bent van wat energie geeft of juist energie kost bij een organisatie. Veel mensen lopen schade of deuken op in hun functie of in organisaties waaraan ze zich (te) lang hebben verbonden. Waar de oorspronkelijke reden om er te gaan werken opgegaan is in een mist van illusies. In mijn trainingen noem ik het de Boulevard of Broken Dreams. Als ik aan cursisten vraag daarover wat op te schrijven...., dan wordt pijnlijk duidelijk wat er allemaal op een deel van die landkaart komt te staan. Daarnaast ook ruimte voor de successen en 'waardemomenten'. Zicht krijgen op beide dynamieken is het begin van een orgenogram.

De komende tijd ga ik je helpen bij het krijgen van meer zicht op die dynamiek in jouw team of organisatie. Maak dan zelf eens een orgenogram.

Lees in dit kader ook:
Polariteiten of
De Driedimensionale Schatkaart of
Valse Spelletjes in teams deel 1 of
Valse Spelletjes in teams deel 2